คำสอนเรื่องอะไร ที่พระพุทธเจ้าทรงสอนมากที่สุด ที่ปรากฏอยู่ในรูปของพระพุทธวจนะ?
“เรื่องนี้ก็ตอบตามพระพุทธภาษิตอีกว่า เรื่อง “ขันธ์ ๕ ไม่เที่ยงและเป็นอนัตตา”
ขันธ์ ๕ นี้ คือคนเราคนหนึ่งแบ่งออกเป็น ๕ ส่วน ส่วนร่างกาย เรียกว่า รูป, ส่วนความรู้สึก อารมณ์สุขทุกข์ เรียกว่า เวทนา, ความจำ หรือ สติ สมปฤดีนี้ เรียกว่า สัญญา, ความคิดนึก เรียกว่า สังขาร, จิตที่รู้สิ่งนั้นสิ่งนี้ได้ ทางตา ทางหู จมูก ฯลฯ นี้เรียกว่า วิญญาณ, รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ๕ อย่างนี้เรียกว่า “ขันธ์ ๕”
ขันธ์ ๕ นี้ ไม่เที่ยงและเป็นอนัตตา นี้เรียกว่า “พหุลานุสาสนี” คือเรื่องที่พระพุทธเจ้าทรงสั่งสอนมากที่สุด ว่าขันธ์ ๕ นี้ไม่เที่ยง คือไหลเรื่อย เปลี่ยนแปลงเรื่อย และเป็นอนัตตา คือใครจะเข้าไปยึดถือว่าเป็น “ตัวเรา” หรือเป็น “ของเรา” นั้นไม่ได้ เพราะมันไหลเรื่อย เป็นพระบาลี(พระบาลีไตรปิฎก) จูฬสัจจกสูตร มัชฌิมนิกาย รู้กันดีทั่วไปในหมู่ชาววัด
สรุปอีกทีหนึ่งก็ว่า ทรงสั่งสอนเรื่อง..สิ่งทั้งปวงไม่เที่ยง และจะถือว่าตัวเราหรือของเรานั้นไม่ได้ จำใจความนั้นๆว่า พระพุทธเจ้าสอนมากที่สุดในเรื่องว่า “สิ่งทั้งปวงนั้นไม่เที่ยง และถือว่าเป็นตัวเราหรือของเราไม่ได้”
พุทธทาสภิกขุ
ที่มา : ธรรมบรรยาย หัวข้อเรื่อง “พระพุทธเจ้าสอนอะไร หลักธรรมสำหรับนักศึกษาและปัญญาชน”
0 comments: