ข้อควรพิจารณา ๑๐ ประการเพื่อสุขภาพจิตที่ดี-๑
๑. พิจารณาถึงความไม่เที่ยงของขันธ์ ๕ อยู่เสมอ (อนิจจสัญญา)-๑
หมั่นพิจารณาเนือง ๆ ถึงความไม่เที่ยง ที่พระพุทธเจ้าทรงอธิบายเอาไว้ คือ ความไม่เที่ยงของขันธ์ ๕
ความไม่เที่ยงของขันธ์ ๕
พึงสำเหนียกเอาไว้ดังนี้ว่า รูปไม่เที่ยง เวทนาไม่เที่ยง สัญญาไม่เที่ยง สังขารไม่เที่ยง วิญญาณไม่เที่ยง การพิจารณาถึงความไม่เที่ยงในขันธ์ ๕ อย่างนี้นี่แหละเรียกว่า อนิจจสัญญา
๑. รูปไม่เที่ยง รูปก็คือสิ่งที่เราเห็นด้วยตาได้บ้าง ไม่เห็นด้วยตาบ้าง เช่น ร่างกายเป็นรูป เสียงก็เป็นรูป กลิ่นก็เป็นรูป รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส (โผฏฐัพพะ) นั่นก็เป็นรูป ไม่ว่าจะเป็นรูปใด ๆ ให้พิจารณาเห็นว่า รูปดังกล่าวมานี้เป็นของไม่เที่ยง
หรือสิ่งทั้งปวงไม่ว่าจะเป็นหรือเป็นทุกข์ เป็นลาภ ยศ ชื่อเสียง นินทา สรรเสริญ (โลกธรรม ๘) ที่เกิดขึ้นแก่เรา ก็ให้หมั่นพิจารณาเสมอว่ามันไม่เที่ยง มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา ไม่ว่าจะได้เห็นอะไร ได้พบได้ฟังหรือได้รู้อะไร โดยเฉพาะอย่างยิ่งสิ่งที่มันจะทำให้เกิดความรู้สึกเป็นทุกข์ ก็ให้สำเหนียกว่ามันไม่เที่ยง เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป ความทุกข์ก็ไม่เที่ยง ความสุขก็ไม่เที่ยง ไม่มีอะไรเที่ยงในโลกนี้พร้อมทั้งเทวโลก
ลักษณะของสิ่งทั้งปวง ทั้งในโลกนี้และในโลกอื่น แม้ในเทวโลก มีลักษณะที่สำคัญอยู่ประการหนึ่ง คือ ความไม่เที่ยง คนที่มีความทุกข์มาก ก็เพราะ มีความรู้สึกว่าสิ่งที่มันเกิดขึ้นในจิตใจมันจะเที่ยง ความทุกข์อันนี้มันจะยั่งยืนถาวร สถิตสถาพรอยู่ในจิตใจของเราตลอดไป ความทุกข์อันนี้มันคงปลดออกไปไม่ได้ ดับไปไม่ได้ ยิ่งคิดอย่างนี้ก็ยิ่งมีความทุกข์มากขึ้น ทุกข์เพราะคิด ไม่ใช่มันเป็นความทุกข์จริง ๆ คือคิดว่ามันจะเที่ยง มันจะยั่งยืน แต่ที่จริงมันไม่ยั่งยืน เราไม่ต้องทำอะไรมัน บางที ปล่อย ๆ เอาไว้มันก็ไปเอง บางท่านบอกว่าความทุกข์เหมือนหัวสิว ถ้าเราไปยุ่งกับมันมาก มันก็ยิ่งบวม อักเสบ ถ้าเราทำเฉย ๆ เสีย มันก็แตกไปเอง หายไปเอง ผิวหน้าก็จะเรียบ ไม่เป็นอะไร
บางคนหน้าพิการหน่อยหนึ่งก็เป็นทุกข์ จนกินไม่ได้ นอนไม่เหลับ ยิ่งเป็นแผลเป็นอะไรเข้าด้วย ก็ยิ่งรู้สึกว่าเสียความงามเสียโฉม ไม่ต้องอื่นไกล เพียงแค่เป็นฝ้านิดหน่อย ก็เดือดร้อนกังวลวุ่นวายอยู่กับเรื่องฝ้าที่ใบหน้า วันหนึ่งส่องกระจกไม่รู้กี่สิบครั้ง เพื่อจะดูว่าฝ้าตรงนั้นมันหายไปแล้วหรือยัง มีคนพูดให้ฟังว่า หมอบอกว่ามั นเป็นเรื่องธรรมดาช่างมันเถอะ ไม่ได้เป็นโรคอะไร พอรู้อย่างนั้นบางคนก็ปลงใจได้
ฉะนั้น มีความทุกข์หลายอย่าง ที่เราคิดว่ามันจะสถิตสถาพรอยู่กับเรา แต่ถ้าเราทำเฉย ๆ เสีย คือปล่อยไปตามเรื่องตามราวของมันเอง กาลเวลาจะมาช่วยดับความทุกข์อันนั้น เพราะเหตุที่ว่ามันไม่เที่ยง มันต้องแปรเปลี่ยนไปเป็นธรรมดา นี่เกี่ยวกับเรื่องรูปมันไม่เที่ยง มีความแปรปรวนไปเป็นธรรมดา
เพื่อสุขภาพที่ดี
เพจอาจารย์วศิน อินทสะ
อาจารย์วศิน อินทสระ
0 comments: