ถ้าสงฆ์ทำตามนี้จะไม่เสื่อมถอย
[หลังจากที่วัสสการพราหมณ์กลับไปไม่นาน พระพุทธเจ้าให้พระอานนท์แจ้งเหล่าภิกษุในราชคฤห์ทั้งหมดมาประชุมกันที่อุปัฏฐานศาลา เขาคิชกูฏ ใกล้นครราชคฤห์ ซึ่งเมื่อมาพร้อมแล้ว ท่านได้กล่าวว่า]
พ: ภิกษุทั้งหลาย ตถาคตจะแสดงธรรมที่ป้องกันความเสื่อมถอย (อปริหานิยธรรม) 7 ข้อแก่พวกเธอ เธอจงฟังและจำไว้ให้ดี ถ้าพวกเธอร่วมประชุมกันตลอด เข้าประชุมพร้อมกัน เลิกพร้อมกัน ทำงานด้วยกัน ไม่บัญญัติสิ่งที่ตถาคตมิได้บัญญัติ ไม่เพิกถอนสิ่งที่ตถาคตบัญญัติไว้แล้ว และปฏิบัติตามสิ่งที่บัญญัติไว้
เคารพนับถือพระเถระ เชื่อฟังโอวาทของท่านเหล่านั้น ไม่ตกอยู่ในอำนาจของตัณหาซึ่งให้เกิดภพชาติขึ้นใหม่ อยู่อาศัยปฏิบัติธรรมตามป่า ตั้งใจที่จะทำให้เพื่อนที่มีศีลเข้ามาร่วมปฏิบัติธรรม และทำให้ผู้ที่มาแล้วเป็นอยู่สบาย. พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง.
ยังมีอีกธรรมที่ป้องกันความเสื่อมถอย 7 ข้ออีกหมวดหนึ่ง คือ -เมื่อพวกเธอไม่พัวพันยินดีในการงานที่วุ่นวาย -ไม่พัวพันยินดีในการพูดคุยกัน -ไม่พัวพันยินดีในการนอนหลับ -ไม่พัวพันยินดีในการคลุกคลีเป็นหมู่คณะ -ไม่ปรารถนาในสิ่งเลวทราม -ไม่คบคนชั่วเป็นเพื่อน -ไม่หยุดเลิกปฏิบัติระหว่างทางเพียงเพราะบรรลุธรรมวิเศษขั้นต่ำเล็กน้อย. พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง.
อีกหมวดหนึ่ง คือ -เมื่อพวกเธอเป็นผู้มีศรัทธา -เป็นผู้ละอายต่อบาป (หิริ) -เป็นผู้เกรงกลัวต่อบาป (โอตตัปปะ) -เป็นผู้รับฟังรอบรู้ (พหูสูต) -เป็นผู้มีความเพียรพยายาม -เป็นผู้มีสติ -เป็นผู้มีปัญญา. พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง
อีกหมวดหนึ่ง คือ -เมื่อพวกเธอมีสติระลึกรู้ (สติสัมโพชฌงค์) -ศึกษาค้นคว้าธรรมะ (ธรรมวิจยสัมโพชฌงค์) -มีความพยายามอยู่เสมอ (วิริยสัมโพชฌงค์) -มีความอิ่มใจ (ปิติสัมโพชฌงค์) -มีความสงบเย็นกายใจ (ปัสสัทธิสัมโพชฌงค์) -มีสมาธิใจตั้งมั่น (สมาธิสัมโพชฌงค์) -วางใจเป็นกลางเพราะเห็นสิ่งต่างๆตามความเป็นจริง (อุเบกขาสัมโพชฌงค์). พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง
อีกหมวดหนึ่ง คือ -เมื่อพวกเธอจำได้หมายรู้ว่าสังขารไม่เที่ยง (อนิจจสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่าสิ่งต่างๆไม่มีแก่นสารถาวรในตัวเอง (อนัตตสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่าร่างกายเป็นของไม่สวยงาม (อสุภสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่าร่างกายมีการเจ็บป่วย (อาทีนวสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่าต้องละบาปอกุศล (ปหานสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่าต้องละราคะ คลายกำหนัด (วิราคสัญญา) -จำได้หมายรู้ว่านิพพานเป็นที่ดับทุกข์ (นิโรธสัญญา). พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง
ยังมีอีกธรรมที่ป้องกันความเสื่อมถอย 6 ข้ออีกหมวดหนึ่ง -เมื่อพวกเธอปฏิบัติกับเพื่อนด้วยความเมตตาทั้งต่อหน้าและลับหลัง -เมื่อพวกเธอพูดกับเพื่อนด้วยความเมตตาทั้งต่อหน้าและลับหลัง -เมื่อพวกเธอคิดกับเพื่อนด้วยความเมตตาทั้งต่อหน้าและลับหลัง -แบ่งปันสิ่งต่างๆที่ได้มาโดยธรรมกับเพื่อนผู้มีศีล -ถือศีลไม่ขาดตกบกพร่อง ไม่ถูกตัณหาและทิฏฐิครอบงำ เกิดสมาธิ เป็นผู้เสมอกันในศีลกับเพื่อนทั้งต่อหน้าและลับหลัง -มีความเห็นที่จะออกจากทุกข์เหมือนกันกับเพื่อนทั้งหลายทั้งต่อหน้าและลับหลัง. พวกเธอจะมีแต่เจริญขึ้น ไม่เสื่อมถอยลง
ที่มา: เรียบเรียงจากพระไตรปิฎก ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ 13 (พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค ภาค 2 เล่ม 1 มหาปรินิพพานสูตร ข้อ 70), 2559, น.231-239
0 comments: