“ธรรมที่เป็นมลทินภายใน”
พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ว่า “ภิกษุทั้งหลาย ธรรม ๓ ประการนี้ เป็นมลทินภายใน เป็นอมิตรภายใน เป็นศัตรูภายใน เป็นเพชฌฆาตภายใน เป็นข้าศึกภายใน
ธรรม ๓ ประการ อะไรบ้าง คือ
๑. โลภะ (ความโลภ) เป็นมลทินภายใน เป็นอมิตรภายใน เป็นศัตรูภายใน เป็นเพชฌฆาตภายใน เป็นข้าศึกภายใน
๒. โทสะ (ความโกรธ) เป็นมลทินภายใน เป็นอมิตรภายใน เป็นศัตรูภายใน เป็นเพชฌฆาตภายใน เป็นข้าศึกภายใน
๓. โมหะ (ความหลง) เป็นมลทินภายใน เป็นอมิตรภายใน เป็นศัตรูภายใน เป็นเพชฌฆาตภายใน เป็นข้าศึกภายใน
ธรรม ๓ ประการนี้ เป็นมลทินภายใน เป็นอมิตรภายใน เป็นศัตรูภายใน เป็นเพชฌฆาตภายใน เป็นข้าศึกภายใน”
อธิบายด้วยเหตุผล
๑. โลภะก่อให้เกิดสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ ทำให้จิตกำเริบ เป็นภัยที่เกิดภายใน (แต่) คนส่วนมากไม่รู้จักภัยนั้น อนึ่ง คนโลภไม่รู้จักเหตุผล ความโลภเข้าครอบงำเมื่อใด ความมืดบอดย่อมมีเมื่อนั้น ส่วนผู้ใดละโลภะได้แล้ว ไม่ทะยานอยากในอารมณ์ที่เป็นเหตุให้เกิดความโลภ โลภะที่ถูกอริยมรรคละได้เด็ดขาดไปจากผู้นั้นก็เหมือนกับหยาดน้ำที่กลิ้งตกจากใบบัว ฉะนั้น
๒. โทสะก่อให้เกิดสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ ทำให้จิตกำเริบ เป็นภัยที่เกิดภายใน (แต่) คนส่วนมากไม่รู้จักภัยนั้น อนึ่ง คนโกรธไม่รู้จักเหตุผล ความโกรธเข้าครอบงำเมื่อใด ความมืดบอดย่อมมีเมื่อนั้น ส่วนผู้ใดละโทสะแล้ว ไม่ขัดเคืองในอารมณ์ที่เป็นเหตุให้เกิดความขัดเคือง โทสะที่ถูกอริยมรรคละได้เด็ดขาดไปจากผู้นั้นก็เหมือนกับผลตาลสุกหลุดจากขั้ว ฉะนั้น
๓. โมหะก่อให้เกิดสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ ทำให้จิตกำเริบ เป็นภัยที่เกิดภายใน (แต่) คนส่วนมากไม่รู้จักภัยนั้น อนึ่ง คนหลงไม่รู้จักเหตุผล ความหลงเข้าครอบงำเมื่อใด ความมืดบอดย่อมมีเมื่อนั้น ส่วนผู้ใดละโมหะได้แล้ว ไม่ลุ่มหลงในอารมณ์ที่เป็นเหตุให้เกิดความหลง ผู้นั้นกำจัดโมหะทั้งหมดได้เด็ดขาดแล้ว ก็เหมือนกับดวงอาทิตย์กำจัดความมืดให้หายไป ฉะนั้น.
สาระธรรมจากอันตรามลสูตร
พระมหาวัชระ เชยรัมย์ (ติกฺขญาโณ)
22/7/64
0 comments: