๔. สุตกถา - แถลงความรู้
ควรเลือกครูก่อนเรียน
นิปุเณ สุตเมเสยฺย, วิจินิตฺวา สุตตฺถิโก;
ภตฺตํ หุกฺขลิยํ ปกฺกํ, ภาชเนปิ ตถา ภเว.
ผู้ปรารถนาความรู้ ใคร่ครวญแล้ว พึงแสวงหาความรู้ในครูผู้ละเอียดอ่อน อาหารที่สุกแล้วในหม้อ ฉันใด แม้อยู่ในภาชนะก็พึงเป็น ฉันนั้น.
(ธรรมนีติ สุตกถา ๕๘, มหารหนีติ ๔๐, กวิทัปปณนีติ ๗๙)
ศัพท์น่ารู้ :
นิปุเณ (ความละเอียด, ละเอียดอ่อน) นิปุณ+สฺมึ
สุตเมเสยฺย ตัดบทเป็น สุตํ+เอเสยฺย (แสวงหาความรู้), สุตํ (ความรู้, สูตร) สุต+อํ; เอเสยฺย (แสวงหา, เสาะหา) √เอส+อ+เอยฺย ภูวาทิ. กัตตุ.
วิจินิตฺวา (วินิจฉัยแล้ว, ใคร่ครวญ, ไตร่ตรอง)
สุตตฺถิโก (ผู้ต้องการด้วยสูตร, ผู้ปรารถนาความรู้) สุต+อตฺถิก (อตฺถ+อิก) > สุตตฺถิก+สิ
ภตฺตํ (ภัตต์, อาหาร) ภตฺต+สิ
หุกฺขลิยํ, อุกฺขลิยํ (ในหม้อข้าว, หม้อหุงข้าว, หม้อหุงต้ม) อุกฺขลิ+สฺมึ, หุกฺขลิยํ = ห อาคม
ปกฺกํ (สุกแล้ว, หุง, ต้ม, แกงแล้ว) ปกฺก+สิ
ภาชเนปิ (แม้ในภาชนะ) ภาชเน+อปิ
ตถา (เหมือนกัน, เหมือนอย่างนั้น) นิบาตบท
ภเว (พึงเป็น, พึงมี) √ภู+อ+เอยฺย ภูวาทิ. กัตตุ.
หมายเหตุ: ในคาถานี้ได้แก้ไข ๒ แห่งด้วยกัน เพื่อให้ตรงกับอีกสองคัมภีร์ที่พบ ซึ่งถือว่ามีข้อความถูกต้องและดีกว่า คือ :
๑) ในบาทคาถาแรก เดิมเป็น นิปุเณ สุหเมเสยฺย แก้ใหม่เป็น นิปุเณ สุตเมเสยฺย. จาก สุหํ เป็น สุตํ
๒) ในบาทคาถาที่ ๓ เดิมเป็น สตฺตํ หุกฺขลิยํ ปกฺกํ แก้ใหม่เป็น ภตฺตํ หุกฺขลิยํ ปกฺกํ. จาก สตฺตํ เป็น ภตฺตํ
อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้
ผู้ต้องการความรู้ ใคร่ครวญแล้ว พึงแสดงความรู้ในครูผู้ถี่ถ้วน ธรรมดาข้าวอันสุกในหม้อ แม้ (ตักใส่) ในภาชนะก็คงเป็นอย่างนั้น.
อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...
ผู้ต้องการความรู้ใคร่คววญแล้ว พึงแสวงหาความรู้ในครู่ผู้ถี่ถ้วน ธรรมดาข้าวสุกในหม้อ แม้ตักใส่ภาชนะก็คงเป็นอย่างนั้น.
Credit: Palipage: Guide to Language - Pali
63. น้ำลึกไหลนิ่ง , 62. กบในกะลา - The Frog Under the Coconut Shell , 61. ผู้เจริญเหมือนโคถึก , 60. ประโยชน์อะไร? , 59. ใกล้เกลือกินด่าง , 58. ควรเลือกครูก่อนเรียน
อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👇
1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ , ๓. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้, 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ , 6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ
วัดหลวงพี่แซม จังหวัดชลบุรี
วัดหลวงพี่แซม ตั้งอยู่ที่อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี เป็นวัดสวยที่ซ่อนตัวอยู่ใน ความงดงามเลื่องชื่อยกให้ "ถ้ำลอดมหาจักรพรรดิ์" ที่ถูกเนรมิตด้วยฝีมือมนุษย์ โดยภายในถ้ำจะมีองค์อนันตนาคราช ๗ เศียรอยู่กลางบ่อน้ำ บรรยากาศเหมือนอยู่ในเมืองบาดาลที่มีมนต์ขลังศักดิ์สิทธิ์ บริเวณรอบๆ แวดล้อมไปด้วยแสงสีของไฟและลูกแก้วที่พุทธศาสนิกชนนำมาถวายสักการะบูชา มีความสวยงดงามและตระการตามาก....
0 comments: