วันเสาร์ที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2564

ควรเลือกครูก่อนเรียน

๔. สุตกถา - แถลงความรู้

ควรเลือกครูก่อนเรียน

นิปุเณ  สุตเมเสยฺย,    วิจินิตฺวา  สุตตฺถิโก;
ภตฺตํ  หุกฺขลิยํ  ปกฺกํ,    ภาชเนปิ  ตถา  ภเว.

ผู้ปรารถนาความรู้ ใคร่ครวญแล้ว  พึงแสวงหาความรู้ในครูผู้ละเอียดอ่อน  อาหารที่สุกแล้วในหม้อ ฉันใด  แม้อยู่ในภาชนะก็พึงเป็น ฉันนั้น.

(ธรรมนีติ สุตกถา ๕๘, มหารหนีติ ๔๐, กวิทัปปณนีติ ๗๙)

ศัพท์น่ารู้ :

นิปุเณ (ความละเอียด, ละเอียดอ่อน) นิปุณ+สฺมึ

สุตเมเสยฺย ตัดบทเป็น สุตํ+เอเสยฺย (แสวงหาความรู้), สุตํ (ความรู้, สูตร) สุต+อํ; เอเสยฺย (แสวงหา, เสาะหา) √เอส+อ+เอยฺย ภูวาทิ. กัตตุ.

วิจินิตฺวา (วินิจฉัยแล้ว, ใคร่ครวญ, ไตร่ตรอง)

สุตตฺถิโก (ผู้ต้องการด้วยสูตร, ผู้ปรารถนาความรู้) สุต+อตฺถิก (อตฺถ+อิก) > สุตตฺถิก+สิ

ภตฺตํ (ภัตต์, อาหาร) ภตฺต+สิ

หุกฺขลิยํ, อุกฺขลิยํ (ในหม้อข้าว, หม้อหุงข้าว, หม้อหุงต้ม) อุกฺขลิ+สฺมึ, หุกฺขลิยํ = ห อาคม

ปกฺกํ (สุกแล้ว, หุง, ต้ม, แกงแล้ว) ปกฺก+สิ

ภาชเนปิ (แม้ในภาชนะ) ภาชเน+อปิ

ตถา (เหมือนกัน, เหมือนอย่างนั้น) นิบาตบท

ภเว (พึงเป็น, พึงมี) √ภู+อ+เอยฺย ภูวาทิ. กัตตุ.

หมายเหตุ:  ในคาถานี้ได้แก้ไข ๒ แห่งด้วยกัน เพื่อให้ตรงกับอีกสองคัมภีร์ที่พบ ซึ่งถือว่ามีข้อความถูกต้องและดีกว่า คือ :

๑) ในบาทคาถาแรก เดิมเป็น  นิปุเณ  สุหเมเสยฺย  แก้ใหม่เป็น  นิปุเณ  สุตเมเสยฺย.  จาก  สุหํ  เป็น  สุตํ

๒) ในบาทคาถาที่ ๓ เดิมเป็น  สตฺตํ  หุกฺขลิยํ  ปกฺกํ  แก้ใหม่เป็น  ภตฺตํ  หุกฺขลิยํ  ปกฺกํ.  จาก  สตฺตํ  เป็น  ภตฺตํ

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

ผู้ต้องการความรู้ ใคร่ครวญแล้ว  พึงแสดงความรู้ในครูผู้ถี่ถ้วน   ธรรมดาข้าวอันสุกในหม้อ แม้ (ตักใส่) ในภาชนะก็คงเป็นอย่างนั้น.

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...

ผู้ต้องการความรู้ใคร่คววญแล้ว  พึงแสวงหาความรู้ในครู่ผู้ถี่ถ้วน  ธรรมดาข้าวสุกในหม้อ  แม้ตักใส่ภาชนะก็คงเป็นอย่างนั้น.

Credit: Palipage: Guide to Language - Pali

4. สุตกถา - แถลงความรู้👇

63. น้ำลึกไหลนิ่ง ,   62. กบในกะลา - The Frog Under the Coconut Shell ,   61. ผู้เจริญเหมือนโคถึก ,    60.  ประโยชน์อะไร? ,  59. ใกล้เกลือกินด่าง ,  58. ควรเลือกครูก่อนเรียน

อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👇

1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์  ,  2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ  ,  ๓. ปัญญากถา - แถลงปัญญา ,  4. สุตกถา - แถลงความรู้,  5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ ,  6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ

วัดหลวงพี่แซม จังหวัดชลบุรี

วัดหลวงพี่แซม ตั้งอยู่ที่อำเภอพนัสนิคม จังหวัดชลบุรี  เป็นวัดสวยที่ซ่อนตัวอยู่ใน ความงดงามเลื่องชื่อยกให้ "ถ้ำลอดมหาจักรพรรดิ์" ที่ถูกเนรมิตด้วยฝีมือมนุษย์ โดยภายในถ้ำจะมีองค์อนันตนาคราช ๗ เศียรอยู่กลางบ่อน้ำ บรรยากาศเหมือนอยู่ในเมืองบาดาลที่มีมนต์ขลังศักดิ์สิทธิ์  บริเวณรอบๆ แวดล้อมไปด้วยแสงสีของไฟและลูกแก้วที่พุทธศาสนิกชนนำมาถวายสักการะบูชา มีความสวยงดงามและตระการตามาก....






Previous Post
Next Post

0 comments: