คุณ โ ท ษ และวิธีละจากรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส
[ณ วิหารเชตวัน ใกล้นครสาวัตถี หลังจากที่เหล่าภิกษุกลับจากการแวะคุยกับพวกปริพาชกอัญญเดียรถีย์ ก็ได้มาเล่าให้พระพุทธเจ้าฟังว่า]
พ: ก า ม มีคุณ 5 ข้อ คือ รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ที่น่าใคร่ น่าปรารถนา พาใจให้เกิดความอยาก. ก า ม มีโทษที่เห็นๆกันอยู่ทุกวันนี้ คือ เมื่อคนเราพากเพียรดิ้นรนเพื่อให้ได้เงินทองมา ถ้าไม่สำเร็จก็ ย่ อ ม เ ศ ร้ าเสียใจ ถ้าสำเร็จก็เกิดกังวลทุกข์ใจว่าจะรักษาเงินทองนั้นไว้อย่างไร ถ้ารักษาไว้ไม่ได้ ต้องเสียทรัพย์ไปด้วยเพราะ ถู ก ป ล้ น อุบัติเหตุ สูญหาย หรือตกไปอยู่กับทายาทที่เราไม่ชอบ ก็จะ เ ศ ร้ า เ สี ย ใจ อีก หลงคิดไปว่าสิ่งนั้นเคยเป็นของเรา มาวันนี้ไม่ใช่ของเราแล้ว
โ ท ษ อีกข้อ คือ ทำให้เกิด ก า ร ทะ เ ล า ะ วิ ว า ท เ กิ ด ส ง ค ร า ม ป า ง ต า ย ก็มี ถึง ต า ย ก็มี หาก ไป ป ล้ น หรือผิด ลู ก เ มี ย ใคร ก็จะ ถู ก ล ง โ ท ษ ท ร ม า น ด้วยวิธีต่างๆ ป า ง ต า ย ก็มี ถึ ง ต า ย ก็มี ส่วน โ ท ษ เมื่อ ต า ย ไ ป แล้ว หาก ทำ ช ั่ ว พู ด ช ั่ ว คิด ช ั่ ว ย่อมไปสู่ทุคติ วินิบาต น ร ก
วิธีละออก จ า ก ก า ม คือ ต้ อ ง ก ำ จั ด ความอยาก ความพอใจใน ก า ม ทั้งหลาย
ส่วนรูปนั้นมีคุณ คือ ความสวยงาม เหมือนหญิงสาว อายุ 15-16 ปี ไม่สูงไม่เตี้ยไป ไม่ผอมไม่อ้วนไป ไม่ดำไม่ขาวไป หญิงคนนั้นย่อมงดงามเปล่งปลั่งอย่างยิ่ง ความสุขอันเกิดจากความงามนี้เป็นคุณของรูปทั้งหลาย
รูปมี โ ท ษ คือ ความสวยงามที่หายไป หญิงสาวคนเดิมอายุ 80 หรือ 100 ปี กลายเป็นยายแก่ร่าง งอ ผมหงอก เนื้อ เ หี่ย ว ตกกระ ฟั น ห ลุ ด ป่ ว ย ห นั ก นอน จ ม ข อ งเ สี ย ตัวเอง ตา ย ไป เป็น ซ า ก ศ พ ถู ก ทิ้ ง ขึ้ น อื ด ฝูง แ ร้ ง รุ ม จิ ก กระดูก เ ลื อ ด เ อ็ น ก ระ จั ด กระ จ า ย เวลาผ่านไปกลายเป็นผุยผง ความงดงามเปล่งปลั่งที่เคยมีก่อนนี้ หายไปแล้ว นี่คือโ ท ษ ของ รูป
วิธีละออกจากรูป คือ ต้ อ ง ก ำ จั ด ค ว า ม อ ย า ก ความพอใจในรูปทั้งหลาย
ที่มา: เรียบเรียงจากพระไตรปิฎก ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ 18 (พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ ภาค 1 เล่ม 2 มหาทุกขักขันธสูตร ข้อ 194), 2559, น.108-120
0 comments: