"เย ปมตฺตา ยถา มตา - ชนเหล่าใดประมาท ชนเหล่านั้นเป็นเหมือนคนที่ตายแล้ว"
เย ปมตฺตา ยถา มตา แปลว่า "ชนเหล่าใดประมาท ชนเหล่านั้นเป็นเหมือนคนที่ตายแล้ว" หมายถึงมีชีวิตอยู่เหมือนกับคนที่ตายแล้ว ท่านคงเคยได้ยินพระพุทธพจน์บทนี้บ่อยๆ พระอรรถกถาจารย์ท่านอธิบายความหมายไว้อย่างไรบ้าง ?
พระอรรถกถาจารย์มีอรรถาธิบายไว้ว่า เต ปมาทมรเณน มตตฺตา, ยถา ชีวิตินฺทฺริยุปจฺเฉเทน มตา ทารุกฺขนฺธสทิสา อปคตวิญฺญาณา ตเถว โหนฺติ. แปลว่า "ชนเหล่านั้นเป็นเหมือนคนที่ตายเพราะมีชีวิตินทรีย์ดับลงแล้ว (หรือ) เป็นเหมือนกับคนที่มีวิญญาณไปปราศจากแล้ว อันเช่นกับท่อนฟืนฉะนั้น" หมายความว่า มีแต่ร่างเหมือนกับท่อนไม้ที่ไม่มีชีวิต
ท่านอรรถาธิบายต่อว่า เตสํปิ หิ มตานํ วิย คหฏฺฐานํ ตาว ทานํ ทสฺสาม ฯเปฯ เอกจิตฺตํปิ น อุปฺปชฺชติ แปลว่า "เพราะว่า แม้จิตดวงหนึ่ง (จิตที่จะคิด) ว่า “เราจักถวายทาน เราจักรักษาศีล เราจักรักษาอุโบสถศีลเป็นต้น” ย่อมไม่เกิดขึ้นแก่ชน (คฤหัสถ์) เหล่านั้นผู้เป็นเหมือนกับคนที่ตายแล้ว" หมายความว่า คนที่ประมาทไม่มีกุศลจิตที่จะทำคุณงามความดีใดๆ เกิดขึ้นเลย
คนประมาทไม่ให้ทาน ไม่รักษาศีล ไม่เจริญภาวนา จึงเหมือนกับคนตายที่หมดโอกาสทำความดีแล้วในภพนี้. เพราะฉะนั้น จงอย่าปล่อยให้ชีวิตล่วงไปจนหมดโอกาสสร้างคุณงามความดี
พระมหาวัชระ เชยรัมย์
0 comments: