ไม่พึงทำดีเพื่อ... เอา“ความดี”มาเสริม“ตัวตน” แต่พึง “สละตน”เพื่อเสริมความดี.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ( ป. อ. ปยุตฺโต )
พุทธศาสนาสอนให้ เหนือดี เหนือชั่ว คือ มีจิตที่บริสุทธิ์ "ทุกศาสนาสอนให้ทำดีนั้นถูกแล้ว ๆ แต่พระพุทธศาสนาสอนเลยไปกว่านั้น คือให้มีจิตใจบริสุทธิ์ เหนือความหมายหรืออิทธิพลของความดี.
ข้อนี้จะรู้ได้ต่อเมื่อได้สังเกตดูว่า เมื่อคนบ้าดี หลงดี เมาดี นั้นมันเป็นอย่างไร มันเป็นบ้าชนิดหนึ่งใช่หรือไม่? เพราะฉะนั้น เราจะต้องทำดี ชนิดที่ว่าไม่บ้าดี ไม่หลงดี ไม่เมาดี แล้วไม่อวดดี
ความรู้สึกบ้าดี หลงดี เมาดี อวดดีนี้ เป็นสัญชาตญาณอันหนึ่งด้วย ในบรรดาสัญชาตญาณทั้งหลาย. สัญชาตญาณของสิ่งที่มีชีวิต คือสัญชาตญาณของ "ความมีตัวตน" คือมีความรู้สึกว่ามี"ตัวกู" หรือมี"ของกู" นี้พูดกันโดยตรง ๆ ตามความรู้สึกที่แท้จริง
เมื่อมีตัวกู มีของกู มันก็มีสัญชาตญาณที่จะยกตัวกู จะอวดตัวกู มันก็เลยชอบการยกตัวเอง ให้มันดีกว่าคนอื่น แม้แต่สัตว์เดรัจฉานก็ยังทำเป็น"
พุทธทาสภิกขุ
ที่มา : ธรรมบรรยายมาฆบูชา หัวข้อเรื่อง "พุทธศาสนาไม่ได้สอนให้หยุดหรือติดอยู่ที่ความดี" พ.ศ. ๒๕๒๙
0 comments: