ธรรมสันตติ (ความสืบต่อกันแห่งธรรม)
อุปมาเหมือนประทีปที่เขาจุดไว้สว่างตลอดคืน แต่เปลวของประทีปนั้นก็มิได้เป็นอันเดียวกัน แต่ก็มิได้เป็นอันอื่น เพราะว่าเปลวประทีปในยามต้นก็อย่างหนึ่ง เปลวประทีปในยามกลางก็อีกย่างหนึ่ง และเปลวประทีปในยามสุดท้ายก็อีกอย่างหนึ่ง แต่ว่าเปลวประทีปในยามสุดท้ายก็มิได้เป็นอันอื่นจากเปลวประทีปในยามกลาง และเปลวประทีปในยามกลางก็มิได้เป็นอันอื่นจากเปลวประทีปในยามต้น อันที่จริงเปลวประทีปที่สว่างอยู่ได้ตลอดทั้งคืนก็เพราะอาศัยประทีปดวงเดียวกันนั่นแหละ ข้อนี้ฉันใด ชีวิตของเราในวัยทั้งสามก็มิได้เป็นอันเดียว แต่ก็มิได้เป็นอันอื่น แต่อาศัยกายนี้นั่นแหละเป็นเครื่องสืบต่อแห่งชีวิต ฉันนั้นเหมือนกัน. เพราะฉะนั้น ชีวิตนี้มีการสิ้นสุดด้วยความตาย ๔ ประเภท คือ สิ้นอายุ สิ้นกรรม สิ้นทั้งสอง และกรรมตัดรอน
๑. ตายเพราะสิ้นอายุ คือความหมดอายุขัยแห่งชีวิตของสัตว์ทั้งหลายดุจประทีปหมดไส้ฉะนั้น
๒. ตายเพราะสิ้นกรรม คือความหมดสิ้นชนกกรรม (กรรมที่นำมาเกิด) และอุปัตถัมภกกรรม (กรรมที่หล่อเลี้ยงสนับสนุนให้ดำรงอยู่ในภพปัจจุบันนี้) เท่านั้น ดุจประทีปที่หมดไขหรือน้ำมันฉะนั้น
๓. ตายเพราะสิ้นอายุและสิ้นกรรมพร้อมกัน คือสัตว์ทั้งหลายเกิดขึ้นและดำรงชีวิตอยู่เต็มขัยแห่งอายุกัปของตนแล้วและกรรมก็สิ้นกำลังลงพร้อมกัน ดุจประทีปที่สิ้นทั้งไส้และไขหรือน้ำมันฉะนั้น
๔. ตายเพราะมีกรรมตัดรอน คือการตายเพราะกรรมอื่นเข้าไปตัดวิบากกรรมนั้นและกรรมชรูป ดุจประทีปที่ยังมีทั้งไส้และน้ำมันแต่ถูกกำลังลมแรงพัดดับลงฉะนั้น
ชีวิตมีความเกิดขึ้น มีการสืบต่อ และมีการดับลงอย่างนี้แล.
สาระธรรมจากมิลินทปัญหา
พระมหาวัชระ เชยรัมย์ (ติกฺขญาโณ) , 4/5/64
มิลินทปัญหา (ตอนที่ 50) , (ตอนที่ 49) , (ตอนที่ 48) , (ตอนที่ 47) , (ตอนที่ 46) , (ตอนที่ 45) , (ตอนที่ 44) , (ตอนที่ 43) , (ตอนที่ 42) , (ตอนที่ 41) , (ตอนที่ 40) , (ตอนที่ 39) , (ตอนที่ 38) , (ตอนที่ 37) , (ตอนที่ 36) , (ตอนที่ 35) , (ตอนที่ 34) , (ตอนที่ 33) , (ตอนที่ 32) , (ตอนที่ 31) , (ตอนที่ 30) , (ตอนที่ 29) , (ตอนที่ 28) , (ตอนที่ 27) , (ตอนที่ 26) , (ตอนที่ 25) , (ตอนที่ 24) , (ตอนที่ 23) , (ตอนที่ 22) , (ตอนที่ 21 ต่อ) , (ตอนที่ 21) , (ตอนที่ 20) , (ตอนที่ 19) , (ตอนที่ 18) , (ตอนที่ 17) , (ตอนที่ 16) , (ตอนที่ 15) , (ตอนที่ 14) , (ตอนที่ 13) , (ตอนที่ 12) , (ตอนที่ 11) , (ตอนที่ 10) , (ตอนที่ 9) , (ตอนที่ 8) , (ตอนที่ 7) , (ตอนที่ 6) , (ตอนที่ 5) , (ตอนที่ 4) , (ตอนที่ 3) , (ตอนที่ 2) , (ตอนที่ 1) , ประโยชน์การอุปมาอันได้จากการศึกษาคัมร์ในทางพุทธศาสนา มีคัมภีร์มิลินท์ปัญหาเป็นต้น , มิลินทปัญหา ปัญหาเกี่ยวกับการไม่เคลื่อนไปก็ปฏิสนธิได้ , เหตุไร ตรัสให้คฤหัสถ์โสดาบันกราบไหว้ ลุกรับภิกษุสามเณรปุถุชนเล่า? , นิปปปัญจปัญหา - ปัญหาเกี่ยวกับธรรมที่ปราศจากเหตุให้เนิ่นช้าในวัฏฏทุกข์ , ถามว่า อานิสงส์การเจริญเมตตา ห้ามอันตรายต่างๆ เหตุไรสุวรรณสามผู้เจริญเมตตาจึงถูกยิงเล่า?
0 comments: