ความก้าวหน้าในการปฏิบัติธรรม
“การพอกพูน เพิ่มพูน ความเห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา นั่นแหละ เป็นตัวการปฏิบัติ ที่ก้าวหน้ายิ่งๆขึ้นไป
..เพิ่มความเห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา มากขึ้นเท่าไหร่ “วิราคะ” ความคลายกำหนัด ก็จะเป็นไปยิ่งขึ้นมากขึ้น จนกระทั่งสูญสิ้นความยึดมั่นถือมั่น นี้ก็เรียกว่า “นิโรธะ” คือ ความดับแห่งความยึดมั่นถือมั่น ความดับแห่งความรู้สึกเป็นตัวเป็นตน และก็เป็นความดับแห่งความโลภ ความโกรธ ความหลง และเป็นความดับแห่งความร้อน คือ “กิเลส” .. มันก็กลายเป็นความเย็น คือ “พระนิพพาน” มาจบลงที่ตรงนี้ แล้วก็เรียกว่า “บรมธรรม” ธรรมะอันสูงสุด”
พุทธทาสภิกขุ, ที่มา : ธรรมเทศนา อาสาฬหบูชา ปี ๒๕๒๒
ที่เรียกว่า เห็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ต้องเห็นอย่างไร แค่ไหน?
..“การเห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ที่แท้จริงนั้น คือความรู้สึกที่ทําให้เบื่อหน่ายคลายกําหนัด สลดสังเวช ในการยึดมั่นถือมั่นในสิ่งทั้งปวงในโลก จนเกิดความรู้สึกไม่เอา ไม่เป็น ไม่อยากเอา ไม่อยากเป็น หรือ ไม่ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งทั้งปวง นั่นแหละ จึงจะเรียกว่าเห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ซึ่งเกิดได้แม้แก่บุคคลที่ไม่เคยได้ยินได้ฟังคําว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา มาเลยในโลกนี้. ..ขอให้ท่านฟังดูให้ดีๆว่า แม้คนที่ไม่เคยได้ยินได้ฟังคําว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ในโลกนี้มาเลย เขาก็อาจจะเข้าถึง อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ตัวจริงได้ ด้วยการพินิจพิจารณาดังที่ได้กล่าวมาแล้ว จนได้ความเบื่อหน่าย คลายกําหนัด สลดสังเวช ไม่อยากเอาอะไร ไม่อยากเป็นอะไร จนจิตน้อมไปสู่ความดับไม่มีเชื้อเหลือนี้ได้จริงๆ นี่คือ ผู้เห็น อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ทั้งที่เขาก็ไม่ได้ยินได้ฟังคําเหล่านี้มาก่อนเลย
..อาตมาขอยืนยันว่า คนที่ไปเฝ้าพระพุทธเจ้า ฟังเทศน์และได้บรรลุอรหันต์ที่ตรงนั้น มีมากคนเหมือนกันที่ไม่เคยได้ยินได้ฟังคําว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เลย แต่ท่านเข้าถึงตัวอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา อย่างแท้จริง ณ ที่นั่น ตรงนั้น แล้วเป็นพระอรหันต์ นี่คือความเห็นแจ้งและซึมซาบในปัญหาชีวิตต่างๆของท่าน ซึ่งมีมาอย่างเพียงพอ พอสมควรที่จะรู้สึกได้ทันที ในเมื่อมีการสะกิดให้พอเหมาะ พระพุทธเจ้าท่านสะกิดที่พอเหมาะ มีการสะกิดที่พอเหมาะ เพราะปัญญาอันแรงกล้าของพระองค์ สะกิดคนด้วยถ้อยคําเพียงไม่กี่คํา ความซึมซาบในชีวิต ในความทุกข์ หรือใน อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ที่เขามีแล้วแต่กาลก่อนลุกโพลงขึ้นมาได้ แล้วก็เป็นพระอรหันต์กันที่นั่นตรงนั้นได้ โดยที่บุคคลนั้นไม่เคยได้ยินได้ฟังคําว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เลย
..พวกเราสมัยนี้ท่องคําว่า อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา กันทั้งเช้า ทั้งเย็น แต่มันเป็นเรื่องของตัวหนังสือ ของเสียง ของความหมาย ของอรรถะ พยัญชนะ ของอักษรศาสตร์ ของวรรณคดี ของตรรกะ หรืออะไรเป็นต้นไปหมด ไม่เคยเข้าใจ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา ที่เป็นตัวจริง จึงไม่เกิดปัญญาชนิดนี้ และไม่ดับทุกข์ได้ ไม่เข้าถึงตัวพระพุทธศาสนาไปได้เลย”
พุทธทาสภิกขุ, ที่มา : ธรรมบรรยายหัวข้อเรื่อง “วิธีศึกษาพุทธศาสนา” อบรมผู้ที่จะได้รับการโปรดเกล้าฯเป็นข้าราชการตุลาการ เมื่อวันที่ ๑๙ มิถุนายน ๒๕๐๑ จากเอกสารชุดมองด้านใน อันดับที่ ๑๙, ธรรมะเพื่อทางพ้นทุกข์ โดย ท. ส. ปัญญาวุฑโฒ
0 comments: