วันอาทิตย์ที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2564

พุทธภาษิตเกี่ยวกับความตาย

อมฤตพจนา : ชีวิต-ความตาย

วโย   รตฺตินฺทิวกฺขโย.    วัยสิ้นไปตามคืนและวัน

ยํ  ยํ  วิวหเต  รตฺติ   ตทูนนฺตสฺส  ชีวิตํ.   วันคืนล่วงไป ชีวิตของคนก็พร่องลงไป จากประโยชน์ที่จะทำ

รตฺโย  อโมฆา  คจฺฉนฺติ.    วันคืน ไม่ผ่านไปเปล่า

อจฺเจนฺติ  กาลา  ตรยนฺติ  รตฺติโย,   วโยคุณา  อนุปพฺพํ  ชหนฺติ.  กาลเวลาล่วงไป วันคืนผ่านพ้นไป  วัยก็หมดไปทีละตอนๆ ตามลำดับ

รูปํ  ชีรติ  มจฺจานํ  นามโคตฺตํ  น  ชีรติ.  รูปกายของสัตว์ย่อมร่วงโรยไป  แต่ชื่อและโคตรไม่เสื่อมสลาย

ทหราปิ  จ  เย  วุฑฺฒา  เย  พาลา  เย  จ  ปณฺฑิตา,   อฑฺฒา  เจว  ทลิทฺทา  จ  สพฺเพ  มจฺจุปรายนา.   ทั้งเด็ก ทั้งผู้ใหญ่ ทั้งคนพาล ทั้งบัณฑิต ทั้งคนมี ทั้งคนจน ล้วนเดินหน้าไปหาความตายทั้งหมด

น  มิยฺยมานํ  ธนมนฺเวติ  กิญฺจิ.  เมื่อตาย ทรัพย์สักนิดก็ติดตามไปไม่ได้

กาโล  ฆสติ  ภูตานิ  สพฺพาเนว  สหตฺตนา.   กาลเวลาย่อมกลืนกินสัตว์ทั้งหลาย พร้อมกันไปกับตัวมันเอง

ตํ  ตญฺเจ  อนุโสเจยฺย  ยํ  ยํ  ตสฺส  น  วิชฺชติ,   อตฺตานมนุโสเจยฺย  สทา  มจฺจุวสํ  ปตฺตํ.  ถ้าบุคคลจะเศร้าโศกถึงคนที่ไม่มีอยู่แก่ตน คือ ผู้ที่ตายไปแล้วไซร้ ก็ควรจะเศร้าโศกถึงตนเอง ซึ่งตกอยู่ในอำนาจของพญามัจจุราชตลอดเวลา

น  เหว  ติฏฺฐํ  นาสีนํ  น  สยานํ  น  ปตฺถคุํ.  อายุสังขาร ใช่จะประมาทไปตามสัตว์ ผู้ยืน นั่ง นอน หรือเดินอยู่ก็หาไม่

ยาวุปฺปตฺติ  นิมิสฺสติ  ตตฺราปิ  สรตี  วโย.  วัยย่อมเสื่อมลงเรื่อยไป ทุกหลับตา ทุกลืมตา

ตตฺถตฺตนิ  วตปฺปนฺเถ  วินาภาเว  อสํสเย,   ภูตํ  เสสํ  ทยิตพฺพํ  จวิตํ  อนนุโสจิยํ.    เมื่อวัยเสื่อมสิ้นไปอย่างนี้ ความพลัดพรากจากกันก็ต้องมีโดยไม่ต้องสงสัย  หมู่สัตว์ที่ยังเหลืออยู่ควรเมตตาเอื้อเอ็นดูกัน ไม่ควรจะมัวเศร้าโศกถึงผู้ที่ตายไปแล้ว

ยถาปิ  ทารโก  จนฺทํ  คจฺฉนฺตํ  อนุโรทติ,    เอวํ  สมฺปทเมเวตํ  โย  เปตมนุโสจตติ   ทยฺหมาโน  น  ชานาติ ญาตีนํ  ปริเทวิตํ,   ตสฺมา  เอตํ  น  โสจามิ  คโต  โส  ตสฺส  ยา  คติ.   ผู้ที่เศร้าโศกถึงคนตาย ก็เหมือนเด็กร้องไห้ขอพระจันทร์ที่โคจรไปในอากาศ คนตายถูกเผาอยู่ ย่อมไม่รู้ว่าญาติคร่ำครวญถึง เพราะฉะนั้น ข้าพเจ้าจึงไม่เศร้าโศก เขาไปแล้วตามวิถีทางของเขา

ผลานมิว  ปกฺกานํ  นิจฺจํ  ปตนโต  ภยํ,    เอวํ  ชาตาน  มจฺจานํ  นิจฺจํ  มรณโต  ภยํ.    ผลไม้สุกแล้ว ก็หวั่นแต่จะต้องร่วงหล่นไป ตลอดเวลา ฉันใด  สัตว์ทั้งหลายเกิดมาแล้ว ก็หวั่นแต่จะตายอยู่ตลอดเวลา ฉันนั้น

สายเมเก  น  ทิสฺสนฺติ  ปาโต  ทิฏฺฐา  พหู  ชนา,   ปาโต  เอเก  น  ทิสฺสนฺติ  สายํ  ทิฏฺฐา  พหู  ชนา.   ตอนเช้า ยังเห็นกันอยู่มากคน พอตกเย็น บางคนก็ไม่เห็น  เมื่อเย็น ยังเห็นกันอยู่มากคน ตกถึงเช้า บางคนก็ไม่เห็น

เอโกว  มจฺโจ  อจฺเจติ  เอโกว  ชายเต  กุเล,   สํโยคปรมาเตฺวว  สมฺโภคา  สพฺพปาณินํ.    จะตายจากก็ไปคนเดียว จะเกิดก็มาคนเดียว  ความสัมพันธ์ของสัตว์ทั้งหลาย ก็เพียงแค่ได้มาพบปะเกี่ยวข้องกันเท่านั้นเอง

น  สนฺติ  ปุตฺตา  ตาณาย  น  ปิตา  นปิ  พนฺธวา,    อนฺตเกนาธิปนฺนสฺส  นตฺถิ  ญาตีสุ  ตาณตา.   เมื่อถูกพญามัจจุราชครอบงำ ไม่ว่าบุตร ไม่ว่าบิดา ไม่ว่าญาติพวกพ้อง มีไว้ก็ช่วยต้านทานไม่ได้ จะหาที่ปกป้องในหมู่ญาติ เป็นอันไม่มี

อญฺเญปิ  ปสฺส  คมิเน  ยถากมฺมูปกเค  นเรม,   มจฺจุโน  วสมาคมฺม  ผนฺทนฺเตวิธ  ปาณิโน.    ดูสิ! ถึงคนอื่นๆ ก็กำลังเตรียมตัวเดินทางไปตามยถากรรม  ที่นี่ สัตว์ทั้งหลายเผชิญกับอำนาจของพญามัจจุราชเข้าแล้ว กำลังดิ้นรนกันอยู่ทั้งนั้น

สุปิเนน  ยถาปิ  สงฺคตํ  ปฏิพุทฺโธ  ปุริโส  น  ปสฺสติ,    เอวมฺปิ  ปิยายิกํ  ชนํ  เปตํ  กาลกตํ  น  ปสฺสติ.   คนที่รักใคร่ ตายจากไปแล้ว ย่อมไม่ได้พบเห็นอีก เหมือนคนตื่นขึ้นไม่เห็นสิ่งที่ได้พบในฝัน

ยสฺส  รตฺยา  วิวสาเน  อายุ  อปฺปตรํ  สิยา.    วันคืนเคลื่อนคล้อย อายุเหลือน้อยเข้าทุกที

มจฺจุนาพฺภหโต  โลโก  ชราย  ปริวาริโต.     สัตว์โลกถูกมฤตยูห้ำหั่น ถูกชราปิดล้อม

ยถา  วาริวโห  ปูโร  คจฺฉํ  น  ปริวตฺตติ,    เอวมายุ  มนุสฺสานํ  คจฺฉํ  น  ปริวตฺตติ.   แม่น้ำเต็มฝั่ง ไม่ไหลทวนขึ้นที่สูง ฉันใด อายุของมนุษย์ทั้งหลายย่อมไม่เวียนกลับมา สู่วัยเด็กอีก ฉันนั้น

ตสฺมา  อิธ  ชีวิตเสเส  กิจฺจกโร  สิยา  นโร  น  จ  มชฺเช.  เพราะฉะนั้น ในชีวิตที่เหลืออยู่นี้ ทุกคนควรกระทำกิจหน้าที่ และไม่พึงประมาท

ปาปญฺจ  เม  นตฺถิ  กุหิญฺจิ  ตสฺมา  น  สงฺเก  มรณาคมาย. ข้าพเจ้าไม่มีความชั่ว ซึ่งทำไว้ ณ ที่ไหนๆ เลย ฉะนั้น ข้าพเจ้าจึงไม่หวั่นเกรงความตายที่จะมาถึง

ที่มา : https://www.payutto.net

___

ผู้ประพฤติธรรม ย่อมอยู่เป็นสุข , คนโง่ ไม่ควรเป็นผู้นำ , ผู้นำ ผู้ตาม , ม่ถูกนินทา ไม่มีในโลก , ผู้ใดให้ที่พักอาศัย ผู้นั้นชื่อว่าให้สิ่งทั้งปวง ผู้ใดสอนธรรม ผู้นั้นชื่อว่าให้อมตะ , บุญเป็นสิ่งเดียวที่โจรขโมยจากเราไปไม่ได้ , ผู้มีศีลย่อมได้รับคำชื่นชมและมีความสุขสงบใจอันเกิดจากกุศล , ผู้ให้ ย่อมผูกไมตรีไว้ได้ , สุภาษิตและสำนวนในภาษาอังกฤษ (2) , สุภาษิตและสำนวนในภาษาอังกฤษ (1) , คำคมภาษาอังกฤษ ,  'เชื่อมั่นในตน' เกิดเป็นคนควรจะพยายามจนกว่าจะประสบความสำเร็จ , ตนแล เป็นที่พึ่งแห่งตน , ชนะตนแล ประเสริฐกว่า , ปัญญาย่อมประเสริฐกว่าทรัพย์ , คนที่เป็นอยู่ด้วยปัญญา นักปราชญ์ทั้งหลายกล่าวว่า มีชีวิตประเสริฐ , ธรรมเป็นเหตุให้ยศเจริญ , ผู้ให้ ย่อมเป็นที่รัก , ชนเหล่าใดประมาท ชนเหล่านั้นเป็นเหมือนคนที่ตายแล้ว , จิตที่บุคคลตั้งไว้ชอบ ,  เพียงดังแก้วมณีโชติรส , ผู้ดำเนินชีวิตโดยธรรม ,  ผู้เห็นภัยในความประมาทโดยปกติ ,  ผู้เพ่งความสงบ พึงละโลกามิสเสีย , พุทธภาษิตเกี่ยวกับความตาย , ความไม่รู้เป็นมลทินร้ายที่สุด , คนชั่วช้า ไม่พ้นตาสังคม ,  เมื่อจักขุวิญญาณเห็นรูป ก็เป็นเพียงแต่เห็น , เมื่อจิตเลื่อมใสแล้ว ทักขิณาทานชื่อว่าน้อย ย่อมไม่มี , ช่วยกันเขียนให้ถูก และแปล อย่าให้ผิด , ผู้ใดมีมรรคผลเป็นแก่นสาร ผู้นั้นจักทนอยู่ได้ การให้ธรรมเป็นทาน ย่อมชนะการให้ทั้งปวง , คนล่วงทุกข์ได้ด้วยความเพียร 


Previous Post
Next Post

post written by:

0 comments: