เหตุไฉนผิวพรรณจึงผ่องใส ?
เรื่องนี้เกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี มีเทวดาตนหนึ่งยืนอยู่ ณ ที่สมควรแล้ว ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคด้วยคาถาว่า
“ภิกษุทั้งหลายผู้อยู่ในป่า ผู้สงบ ประพฤติธรรมอันประเสริฐ ฉันอาหารมื้อเดียว เพราะเหตุอะไร ผิวพรรณจึงผ่องใส”
พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า
“ภิกษุทั้งหลายไม่เศร้าโศกถึงอดีต ไม่คิดถึงอนาคต กำหนดอยู่กับปัจจุบัน เพราะเหตุนั้น ผิวพรรณจึงผ่องใส
เพราะคิดถึงอนาคต เศร้าโศกถึงอดีต ด้วยเหตุนี้ ภิกษุทั้งหลายผู้เขลาจึงซูบซีด เหมือนต้นอ้อสดที่ถูกถอนขึ้นแล้ว ฉะนั้น”
ในอรรถกถาท่านอธิบายไว้ว่า
“ก็เมื่อภิกษุเหล่านั้นนั่งบำเพ็ญกรรมฐานอย่างนี้แล้ว เอกัคคตาจิตซึ่งเป็นเครื่องชำระของท่านก็เกิดขึ้น. ลำดับนั้น ความสืบต่อแห่งวิสภาคะ (อารมณ์ที่เป็นข้าศึก) ก็เข้าไปสงบระงับ. ความสืบต่อแห่งสภาคะ (อารมณ์เป็นที่สบาย) ก็หยั่งลงแล้ว จิตย่อมผ่องใส เมื่อจิตผ่องใสแล้ว โลหิตก็ผ่องใสตาม อุปาทารูปทั้งหลายซึ่งมีจิตเป็นสมุฏฐานย่อมบริสุทธิ์ วรรณะแห่งหน้าย่อมเป็นราวกะสีแห่งผลตาลสุกที่หลุดจากขั้วฉะนั้น”
เพราะฉะนั้น ผู้ที่มีจิตใจผ่องใส ไม่เศร้าโศกถึงอดีต ไม่คิดถึงอนาคต กำหนดอยู่กับปัจจุบัน เพราะเหตุนั้น ผิวพรรณของเขาจึงผ่องใส ดังนี้.
สาระธรรมจากอรัญญสูตร สังยุตตนิกาย สคาถวรรค
พระมหาวัชระ เชยรัมย์ (ติกฺขญาโณ) วัดสามพระยา กรุงเทพฯ
25/4/65
0 comments: