เมตตาภาวนานิสังสปัญหา (ปัญหาเกี่ยวกับอานิสงส์การเจริญเมตตา)
พระเจ้ามิลินท์ "พระคุณเจ้านาคเสน พระผู้มีพระภาคทรงภาษิตความข้อนี้ไว้ว่า ‘ เมตฺตาย ภิกฺขเว เจโตวิมุตฺติยา อาเสวิตาย ฯเปฯ พฺรหฺมโลกูปโค โหติ - ดูก่อน ภิกษุทั้งหลาย เมื่อเมตตาวิมุตติ(การกระทำจิตอันประกอบด้วยเมตตาให้น้อมไปยังสัตว์ทั้งหลาย=การแผ่เมตตา) ภิกษุเสพโดยเอื้อเฟื้อแล้ว อบรมแล้ว กระทำให้มากแล้ว กระทำให้เป็นดุจยานแล้ว(เป็นเหมือนยานที่เทียมด้วยโค เพื่อน้อมนำเอาประโยชน์สุขไปให้แก่สัตว์ทั้งหลาย) กระทำให้เป็นดุจวัตถุแล้ว(คือกระทำให้เป็นที่อาศัยแห่งความตั้งมั่น)สั่งสมแล้ว(คือชำนาญได้แล้ว) ปรารภดีแล้ว(คือทำให้ถึงพร้อมด้วยดีแล้ว) ก็พึงหวังอานิสงส์ 11 ประการได้ คือ
นอนหลับเป็นสุข 1. ตื่นเป็นสุข 1.ไม่ฝันเห็นสิ่งชั่วร้าย 1. เป็นที่รักของมนุษย์ทั้งหลาย 1. เป็นที่รักของอมนุษย์ทั้งหลาย 1. เทวดาย่อมรักษา 1. ไฟก็ดี ยาพิษก็ดี ศัสตราก็ดี ย่อมไม่กล้ำกรายเธอ 1. จิตย่อมตั้งมั่นได้เร็ว 1. สีหน้าผ่องใส 1. เป็นผู้ไม่ลุ่มหลง กระทำกาลกิริยา 1. เมื่อยังแทงตลอดคุณวิเศษที่ยิ่งกว่าไม่ได้ ก็จะเป็นผู้เข้าถึงพรหมโลก 1. ดังนี้.
แต่พวกท่านยังกล่าวไว้อีกเรื่องหนึ่งว่า ‘สุวรรณสามกุมาร ผู้เป็นอยู่ด้วยเมตตาธรรมมีหมู่เนื้อแวดล้อมเที่ยวไปในป่า ถูกพระเจ้าปิฬิยักษ์ใช้ศรอาบยาพิษยิ่งเอา ก็ล้มสลบอยู่ ณ ที่นั้นนั่นแหละ' ดัังนี้.
พระคุณเจ้านาคเสน ถ้าหากว่า พระผู้มีพระภาคตรัสว่า ‘เมื่อเมตตาเจโตวิมุตติ ภิกษุเสพโดยเอื้อเฟื้อแล้ว ฯเปฯ ก็จะเข้าถึงพรหมโลก' ดังนี้ จริงไซร้, ถ้าอย่างนั้น คำที่ว่า ‘สุวรรณสามกุมารผู้เป็นอยู่ด้วยเมตตาธรรม มีหมู่เนื้อแวดล้อม เที่ยวไปในป่า ถูกพระเจ้าปิฬิยักษ์ใช้ศรอาบยาพิษยิงเอา ก็ล้มสลบอยู่ ณ ที่นั้นนั่นแหละ' ดังนี้ ก็ย่อมไม่ถูกต้อง ถ้าหากว่า สุวรรณสามกุมารผู้เป็นอยู่ด้วยเมตตาธรรมมีหมู่เนื้อแวดล้อม เที่ยวไปในป่าถูกพระเจ้าปิฬิยักษ์ใช้ศรอาบยาพิษยิงเอา ก็ล้มสลบอยู่ ณ ที่นั้นนั่นแหละ จริงไซร้, ถ้าอย่างนั้นคำที่ตรัสไว้ว่า ‘เมื่อเมตตาเจโตวิมุตติ ภิกษุเสพโดยเอี้อเฟื้อแล้ว ฯลฯ ก็จะเป็นผู้เข้าถึงพรหมโลก' ดังนี้ ก็ย่อมไม่ถูกต้อง. ปัญหาแม้ข้อนี้ ก็มี 2 เงื่อน เป็นปัญหาที่ละเอียดอ่อนยิ่งนัก สุขุม ลึกซึ้ง, ทั้งอาจทำให้เหงื่อในกายของคนที่ละเอียดอ่อนให้หลั่งออกมาได้, ปัญหานั้น ตกถึงแก่ท่านแล้ว, ขอท่านจงสางปัญหาที่รกยุ่งดุจรกชัฏใหญ่นั้นเถิด, ขอจงมอบดวงตาอันเป็นดุจแสงธรรมเพื่อใช้ขจัดปัญหาอันเป็นดุจรกชัฏแก่ภิกษุผู้เป็นชินบุตรในอนาตต เถิด.”
พระนาคเสน "ขอถวายพระพร พระผู้มีพระภาคทรงภาษิตข้อความทั้งสองนั้นไว้จริง แต่ข้อความเหล่านั้นก็มีเหตุผลอยู่ว่า คุณ 11 ประการ ไม่ไช่คุณของบุคคล เป็นคุณของเมตตาภาวนา(การเจริญเมตตา)
ขอถวายพระพร สุวรรณสามกุมารพอยกหม้อน้ำขึ้นบ่า ในขณะนั้นก็เป็นผู้หลงลืมในการเจริญเมตตา
ขอถวายพระพร ในขณะใด บุคคลมีจิตจรดถึงเมตตา, ในขณะนั้น ไฟก็ดี ยาพิษก็ดี ศัสตราก็ดี ย่อมกล้ำกรายเขาไม่ได้. ใครบางคนใคร่ความฉิบหายแก่เขา พอเข้ามาใกล้แล้ว ก็มองไม่เห็นเขา จึงไม่ได้โอกาสในตัวเขานั้น, ขอถวายพระพร คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลนั้นไม่ คุณเหล่านี้เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก.ขอถวายพระพร เปรียบเหมือนว่า บุรุษผู้กล้าหาญในการสงคราม ในโลกนี้ สวมเสื้อเกราะเหนียว แล้วก็หยั่งลงสู่การสงคราม, ลูกศรที่ข้าศึกยิงมา ถึงตัวเขาแล้ว ก็ย่อมตกหล่นกระจัดกระจายไป, ย่อมไม่ได้โอกาสในตัวเขานั้น. ขอถวายพระพร ข้อที่ลูกศรที่ข้าศึกยิงมาถึงตัวเขาแล้ว ตกหล่นกระจัดกระจายไปนี้ หาใช่คุณของบุรุษผู้กล้าหาญในการสงครามไม่, ข้อนี้เป็นคุณของเสื้อเกราะเหนียวต่างหาก ฉันใด, ขอถวายพระพร คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลไม่, คุณเหล่านี้ เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก ฉันนั้นเหมือนกันแล.
ขอถวายพระพร ในขณะใด บุคคลเป็นผู้มีจิตจรดถึงเมตตา, ในขณะนั้น ไฟก็ดี ยาพิษก็ดี ศัสตราก็ดี ย่อมกล้ำกรายเขาไม่ได้. ใครบางคนใคร่ความฉิบหายแก่เขา พอเข้ามาใกล้แล้วก็จะมองไม่เห็นเขา จึงไม่ได้โอกาสในตัวเขานั้น. ขอถวายพระพร คุณดังกล่าวเหล่านี้ ไม่ใช่คุณของบุคคล คุณเหล่านี้เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก ขอถวายพระพร เปรียบเหมือนว่า บุรุษบางคนในโลกนี้ พึงกำรากไม้ทิพย์ที่ใช้หายตัวได้ไว้ในมือ, ตราบใดที่รากไม้ทิพย์นั้นยังอยุ่ในมือของเขา ตราบนั้น ใครคนอื่นที่เป็นมนุษย์ปกติ ย่อมมองไม่เห็นบุรุษผู้นั้น. ขอถวายพระพร ข้อที่บุรุษผู้นั้นไม่ปรากฏในสายตาของมนุษย์ปกติทั้งหลายนี้ หาใช่คุณของบุรุษไม่ ข้อนั้นเป็นคุณของรากไม้ทิพย์ที่ใช้หายตัวได้ต่างหาก ฉันใด, ขอถวายพระพร มหาบพิตร คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลไม่ คุณเหล่านี้ เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก ฉันนั้นเหมือนกันแล
ขอถวายพระพร ในขณะใด บุคคลผู้มีจิตจรดถึงเมตตา ใครบางคนใคร่ความฉิบหายแก่เขา พอเข้าใกล้แล้วก็มองไม่เห็นเขา จึงไม่ได้โอกาสในตัวเขานั้น, ขอถวายพระพร คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลไม่ คุณเหล่านี้เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก. ขอถวายพระพร อีกอย่างหนึ่ง เปรียบเหมือนว่า ฝนห่าใหญ่ตกหนักอยู่ ก็ไม่อาจทำบุรุษผู้เข้าถ้ำใหญ่ให้เปียกได้. ขอถวายพระพร ข้อที่ฝนห่าใหญ่ตกหนักอยู่ ก็ไม่อาจทำบุรุษผู้เข้าถ้ำใหญ่ให้เปียกได้ นี้ หาใช่คุณของบุรุษไม่ ข้อนั้นเป็นคุณของถ้ำใหญ่ต่างหาก ฉันใด, ขอถวายพระพร มหาบพิตร. คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลไม่ คุณเหล่านี้เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก ฉันนั้นเหมือนกันแล.
ขอถวายพระพร ในขณะใด บุคคลเป็นผู้มีจิตจรดถึงเมตตาภาวนา, ในขณะนั้น ไฟก็ดี ยาพิษก็ดี ศัสตราก็ดี ย่อมกล้ำกรายเขาไม่ได้. ใครบางคนใคร่ความฉิบหายแก่เขา พอเข้ามาใกล้แล้ว ก็มองไม่เห็นเขา จึงไม่อาจสร้างความฉิบหายแก่เขาได้, ขอถวายพระพร คุณดังกล่าวเหล่านี้ หาใช่คุณของบุคคลไม่, คุณดังกล่าวเหล่านี้ เป็นคุณของเมตตาภาวนาต่างหาก.”
พระเจ้ามิลินท์ "น่าอัศจรรย์จริง พระคุณเจ้านาคเสน, น่าแปลกใจจริงนะ พระคุณเจ้านาคเสน ข้อที่เมตตาภาวนา(การเจริญเมตตา)เป็นเครื่องป้องกันสิ่งชั่วร้ายได้ทุกอย่าง."
พระนาคเสน "ขอถวายพระพร เมตตาภาวนาเป็นเหตุนำมาซึ่งกุศลคุณทุกอย่าง พระองค์พึงเสพเมตตาภาวนาอันมีอานิสงส์ มากมายทั้งแก่สัตว์บุคคลผู้ยังมีชีวิตอยู่ และที่ล่วงลับไปแล้ว ทั้งผู้มีประโยชน์เกื้อกูล ทั้งผู้หาประโยชน์เกื้อกูลมิได้ ตลอดสัตว์บุคคลทั้งหมดทั้งสิ้นเกิด."
ขอขอบคุณ ที่มา: http://dhamma.serichon.us
มิลินทปัญหา (ตอนที่ 50) , (ตอนที่ 49) , (ตอนที่ 48) , (ตอนที่ 47) , (ตอนที่ 46) , (ตอนที่ 45) , (ตอนที่ 44) , (ตอนที่ 43) , (ตอนที่ 42) , (ตอนที่ 41) , (ตอนที่ 40) , (ตอนที่ 39) , (ตอนที่ 38) , (ตอนที่ 37) , (ตอนที่ 36) , (ตอนที่ 35) , (ตอนที่ 34) , (ตอนที่ 33) , (ตอนที่ 32) , (ตอนที่ 31) , (ตอนที่ 30) , (ตอนที่ 29) , (ตอนที่ 28) , (ตอนที่ 27) , (ตอนที่ 26) , (ตอนที่ 25) , (ตอนที่ 24) , (ตอนที่ 23) , (ตอนที่ 22) , (ตอนที่ 21 ต่อ) , (ตอนที่ 21) , (ตอนที่ 20) , (ตอนที่ 19) , (ตอนที่ 18) , (ตอนที่ 17) , (ตอนที่ 16) , (ตอนที่ 15) , (ตอนที่ 14) , (ตอนที่ 13) , (ตอนที่ 12) , (ตอนที่ 11) , (ตอนที่ 10) , (ตอนที่ 9) , (ตอนที่ 8) , (ตอนที่ 7) , (ตอนที่ 6) , (ตอนที่ 5) , (ตอนที่ 4) , (ตอนที่ 3) , (ตอนที่ 2) , (ตอนที่ 1) , ประโยชน์การอุปมาอันได้จากการศึกษาคัมร์ในทางพุทธศาสนา มีคัมภีร์มิลินท์ปัญหาเป็นต้น , มิลินทปัญหา ปัญหาเกี่ยวกับการไม่เคลื่อนไปก็ปฏิสนธิได้ , เหตุไร ตรัสให้คฤหัสถ์โสดาบันกราบไหว้ ลุกรับภิกษุสามเณรปุถุชนเล่า? , นิปปปัญจปัญหา - ปัญหาเกี่ยวกับธรรมที่ปราศจากเหตุให้เนิ่นช้าในวัฏฏทุกข์ , ถามว่า อานิสงส์การเจริญเมตตา ห้ามอันตรายต่างๆ เหตุไรสุวรรณสามผู้เจริญเมตตาจึงถูกยิงเล่า?
0 comments: