ธรรมที่พระพุทธเจ้าย้ำก่อนปรินิพพาน
[ณ กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน พระพุทธเจ้ากล่าวกับเหล่าภิกษุว่า]
พ: ภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่เราแสดงแล้ว พวกเธอควรเรียนรู้และฝึกฝนให้มาก เพื่อให้แนวทางคำสอนนี้ดำรงอยู่ได้นาน อันจะเป็นประโยชน์สุขต่อเทวดาและมนุษย์ทั้งหลาย
ธรรมเหล่านี้คืออะไร ? คือ
สติปัฏฐาน 4 (มีสติระลึกรู้ทัน 1.ร่างกาย 2.ความรู้สึก 3.จิตใจ และ 4.ธรรมะ)
สัมมัปปธาน 4 (1.พยายามระวังไม่ทำบาปอกุศล 2.ละบาปอกุศลที่เกิดแล้ว 3.สร้างบุญกุศล และ 4.รักษาบุญกุศลที่ทำอยู่)
อิทธิบาท 4 (จะทำอะไรสำเร็จได้ต้อง 1.มีฉันทะ รักในสิ่งนั้น 2.มีวิริยะ พยายามทำในสิ่งนั้น 3.มีจิตตะ ใส่ใจในสิ่งนั้น และ 4.มีวิมังสา ใช้เหตุผลปัญญาในการพิจารณาในสิ่งนั้น)
อินทรีย์ 5 และพละ 5 (มีกำลังตั้งมั่นใน 1.ศรัทธา 2.วิริยะ 3.สติ 4.สมาธิ และ 5.ปัญญา)
โพชฌงค์ 7 (ปัจจัยที่ทำให้ตรัสรู้ได้ คือ 1.สติ ระลึกรู้ 2.ธัมมวิจยะ การศึกษาค้นคว้าธรรมะ 3.วิริยะ 4. ปิติ ความอิ่มใจ 5.ปัสสัทธิ ความสงบเย็นกายใจ 6.สมาธิ ใจตั้งมั่น ไม่มีสิ่งรบกวน และ 7.อุเบกขา วางใจเป็นกลางเพราะเห็นตามความเป็นจริง)
อริยมรรคมีองค์ 8 (1.สัมมาทิฏฐิ การมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง 2.สัมมาสังกัปปะ การมีความคิดที่ถูกต้อง 3.สัมมาวาจา การพูดจาในทางที่ถูกที่ควร 4.สัมมากัมมันตะ การประพฤติตัวในทางที่ถูกที่ควร 5.สัมมาอาชีวะ การมีอาชีพที่ถูกที่ควร 6.สัมมาวายามะ ความมุ่งมั่นพยายามที่จะทำในสิ่งที่ถูกต้อง 7.สัมมาสติ การมีสติระลึกรู้ตัวอยู่เนืองๆ 8.สัมมาสมาธิ การมีจิตตั้งมั่นในทางที่ถูกต้อง ไม่ฟุ้งซ่านหรือส่ายไปมา)
บัดนี้ เราขอเตือนพวกเธอ สังขารทั้งหลายมีความเสื่อมเป็นธรรมดา เธอทั้งหลายจงยังความไม่ประมาทให้ถึงพร้อมเถิด ไม่ช้าจากนี้ล่วงไป 3 เดือน ตถาคตจะปรินิพพาน
คนทุกเหล่า ไม่ว่าจะเด็กผู้ใหญ่ ดีชั่ว มีจน ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า ภาชนะดินที่ช่างหม้อทำทุกชนิดมีความแตกเป็นที่สุดฉันใด ชีวิตของสัตว์ทั้งหลายก็เป็นฉันนั้น
วัยของเราแก่มากแล้ว ชีวิตของเราเหลือน้อยแล้ว เราจะละพวกเธอไป เรามีตนเป็นที่พึ่งแล้ว
พวกเธอเองจงอย่าประมาท จงมีสติ มีศีล ตั้งมั่นด้วยดี จงตามรักษาจิตของตนเถิด
ผู้ใดที่ไม่ประมาทและอยู่ในธรรมวินัยนี้ ผู้นั้นจะละชาติสงสาร และพ้นทุกข์ได้ในที่สุด
______
ที่มา: เรียบเรียงจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ 13 (พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค ภาค 2 เล่ม 1 มหาปรินิพพานสูตรที่ 3 อภิญญาเทสิตธรรมกถา), 2559, น.282-284
เหตุการณ์ที่ไม่มีวันลืม, ตถาคตเลิกให้พรแล้ว, คุณ 5 ข้อของการนอนแบบมีสติรู้ตัว, แก้ปัญหาภิกษุโกสัมพีทะเลาะกัน (ตอนที่ 1), (ตอนที่ 2), (ตอนที่ 3), (ตอนที่ 4), (ตอนที่ 5), (ตอนจบ), "คว่ำบาตร" มีที่มาอย่างไร, เรื่องไม้ชำระฟัน , วันมาฆบูชา , โอวาทปาติโมกข์ , แว่นธรรม-แว่นมองอนาคตตัวเอง, ภพใหม่ไม่มีอีกแล้ว , วิหารทาน เป็นทานอันเลิศ ที่พระบรมศาสดาทรงสรรเสริญ , แผ่เมตตาแก่ช้างนาฬาคิรี , ให้มีสติสัมปชัญญะ ระลึกรู้ตัวอยู่ทุกขณะ , จงมีธรรมและตนเองเป็นเกาะ เป็นที่พึ่ง อย่ามีสิ่งอื่นเป็นที่พึ่งเลย , พระพุทธเจ้าปลงสังขาร , ปัจฉิมโอวาท , ภาพวาดพุทธประวัติ , พุทธกิจ ๔๕ พรรษา , พระประวัติของพระบรมศาสดา (ฉบับย่อ) , พุทธประวัติโดยย่อ, รวมภาพพุทธประวัติเรียงลำดับเหตุการณ์ ทั้งหมด 81 ภาพ
0 comments: