ទោសនៃការសេពគ្រឿងស្រវឹងដែលកើតក្នុងជីវិតអ្នកប្រព្រឹត្ត
ពុទ្ធវចនៈ :- "ឆ ខោមេ គហបតិបុត្ត អាទីនវា សុវាមេរយមជ្ជប្បមាទនានុយោគេ សន្ទិដ្ឋិកា ធនជានិ កលហប្បវឌ្ឍនី រោគានំ អាយតនំ អកិត្តិសញ្ជននី ហិរិកោបិននិទ្ទំសនី 'បញ្ញាយ ទុព្ពលីករណីត្វេវ ឆដ្ឋំ បទំ ភវតិ ។
ម្នាលគហបតិបុត្ត ទោសក្នុងកិរិយាប្រកបរឿយៗ នូវការ ផឹ. ក ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង គឺ សុ. រា និងមេរ័យ ដែលជាហេតុជាទីតាំងនៃសេចក្តីប្រមាទ មាន ៦ ប្រការ ទាំងនេះ គឺ ៖ ការ វិ.នា.ស ទ្រព្យដែលឃើញជាក់ស្តែងខ្លួនឯង ១ ការ ប ង្ ក អោយកើតជ. ម្លោះ ១ ជាប្រភពនាំអោយ កើត រោ.គ ទាំងឡាយ ១ ជាហេតុនាំអោយខូ. ចកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ១ ជាហេតុធ្វើអោយមិនចេះខ្មាសអៀន ១ មានបទគម្រប់ទី៦ គឺ ជាហេតុធ្វើបញ្ញាអោយមានកម្លាំងថមថយ ១ ។
ឥមេ ខោ គហបតិបុត្ត ឆ អាទីនវា សុរាមេរយមជ្ជប្បមាទដ្ឋានានុយោគេ. ម្នាលគហបតិបុត្ត ទោស ៦ ប្រការ ក្នុងការប្រកបរឿយៗ នូវការ ផឹ. ក ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង គឺ សុ. រា និង មេ.រ័ យ ដែលជាហេតុជាទីតាំងនៃសេចក្តីប្រមាទ ទាំងនេះៗឯង។"
អដ្ឋកថា :- ព្រះដ៏មានព្រះភាគជាម្ចាស់ ទ្រង់តាំងមាតិកា របស់ហេតុនៃសេចក្តី វិ នា.ស ទាំង ៦ ប្រការ យ៉ាងនេះហើយពេលចែកមាតិកាទាំងនេះ ទើបទ្រង់ត្រាស់ថា ម្នាលគហបតិបុត្ត ទោសទាំង ៦ ប្រការ នេះឯង ដូច្នេះជាដើម។
ក្នុងបទទាំងឡាយនេះ បទថា សន្ទិដ្ឋិកា ប្រែថា ដែលឃើញជាក់ស្តែងខ្លួនឯង គឺ ភាវៈជាអ្នកនៅក្នុងលោកនេះដែលខ្លួនឃើញដោយផ្ទាល់។ បទថា ធនជានិ ប្រែថា ការវិ.នា.សទ្រព្យ។ បទថា កលហប្បវឌ្ឍនី ប្រែថា ការ ប ង្ ក អោយកើត ជ.ម្លោះ ដោយសេចក្តីថា ប ង្ ក វិ.វា.ទ ដោយវាចា និង ជ.ម្លោះដោយ ការប្រើក.ម្លាំង ហិ ង្សា មានដៃជាដើម ។ បទថា រោគានំ អាយតនំ ប្រែថា ជាប្រភពនាំអោយយកើតរោគទាំងឡាយ មានសេចក្តីថា ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង ជាទីតាំងនៃរោគទាំងឡាយ មានរោ.គ ភ្នែកជាដើម។ បទថា អកិត្តិសញ្ជននី ប្រែថា ជាហេតុនាំអោយខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ដោយសេចក្តីថា បុគ្គលដែល ផឹ. ក. ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង ហើយ រមែងប្រើ ហិ ង្សា វា.យ. ប្រ .ហា រ សូម្បីមាតា ឬបិតាបាន រមែងពោលពាក្យដែលមិនគួរពោលដោយច្រើន រមែងធ្វើរឿងដែលមិនគួរធ្វើ ដោយហេតុនេះ ជនទាំងឡាយតែង តិះ ដៀលខ្លះ ថ្កោល.ទោ.សខ្លះ កា.ត់ អវ យវៈ មានដៃនិងជើងជាដើមខ្លះ នាំអោយ ខូ.ច កេរ្តិ៍ឈ្មោះ ក្នុងលោកនេះខ្លះ ក្នុងបរលោកខ្លះ។ ព្រោះហេតុនោះ ទើប ទឹ. ក.ស្រ.វ ឹ.ង. នោះ ឈ្មោះថា ជាហេតុនាំអោយ ខូ.ច កេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ជនទាំងនោះ។
បទថា ហិរិកោបិននិទ្ទំសនី ប្រែថា ជាហេតុធ្វើអោយមិនចេះខ្មាសអៀន ដោយសេចក្តីថា ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង តែងញុំាងសេចក្តីអៀន ខ្មា ស ដែលគួរបិទបាំងអោយកម្រើកអោយ វិ នា . ស ព្រោះហេតុនោះ ទើបលោកពោលថា ញុំាងហិរិអោយកម្រើក ដូច្នេះ។ ម៉្យាងទៀត ជនអ្នក. ស្រ វ ឹ. ង ស្រ. ា អាចបើកអវយវៈនោះៗ ហើយដើរទៅបាន ព្រោះហេតុនោះទើបលោកពោលថា ទឹ.ក. ស្រ. វឹ. ង ជាហេតុមិនអោយដឹងនូវការអៀនខ្មាស ព្រោះធ្វើហិរិឲ្យកម្រើក។ បទថា បញ្ញាយ ទុព្វលីករណី ប្រែថា ជាហេតុធ្វើបញ្ញាអោយមានកម្លាំងថមថយ ដោយសេចក្តីថា ទឹ.ក . ស្រ. វឹ.ង រមែងធ្វើនូវសេចក្តីដឹងថា សត្វមានកម្មជារបស់ខ្លួនអោយទន់ខ្សោយ ដូចបញ្ញា របស់ព្រះសាគតត្ថេរ (ជាតួយ៉ាង ផឹ . ក ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង រហូតបាត់បង់សតិ) ដូច្នោះ ។ ព្រោះហេតុនោះ ទើបលោកពោលថា ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង ជាហេតុធ្វើបញ្ញាអោយមានកម្លាំងថមថយ ។ ប៉ុន្តែ ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង មិនអាចធ្វើអ្នកដែលបាន មគ្គប្បញ្ញា អោយទន់ខ្សោយបានឡើយ ព្រោះ ទឹ. ក ស្រ. វ ឹ. ង រមែងមិនចូលទៅក្នុងមាត់របស់អ្នកដែលបានបន្លុះមគ្គហើយទេ។ បទថា ឆដ្ឋំ បទំ ប្រែថា មានបទគម្រប់ទី ៦ ៕
អត្ថបទផ្សេងៗ៖ ជួនកាល “រាជសីហ៍ឈរយ៉ាងសង្ហា” ក៏ធ្លាប់ជា “ឆ្កែទាល់ច្រក” ពីមុនមកដែរ , សេចក្តីប្រមាទជាផ្លូវនៃសេចក្តីស្លាប់ "មហាសង្រ្កាន្តឆ្នាំថ្មី វិថីជីវិតស្ថិតលើគន្លងធម៌" , ការធ្វើដំណើររបស់ដួងវិញ្ញាណក្រោយមរណកាល , ទិវាបុណ្យវិសាខបូជា , អត្ថន័យនិងសារសំខាន់នៃថ្ងៃបុណ្យវិសាខបូជាមានអ្វីខ្លះទៅ ? , សេចក្តីប្រមាទជាផ្លូវនៃសេចក្តីស្លាប់ "មហាសង្រ្កាន្តឆ្នាំថ្មី វិថីជីវិតស្ថិតលើគន្លងធម៌" , ករុណាយ ទិនំ ហោតិ មាឃបូជាធ សាសនេ : មាឃបូជាទិវានៃសេចក្ដីស្រឡាញ់ , ជីវិតត្រូវសិក្សា បញ្ញាត្រូវអប់រំ , គុណធម៌ទាំង១០ ជាទ្រព្យរបស់អ្នកដឹកនាំ , អប្បកញ្ចិទំ ជីវិតមាហុ ធីរា - ជាការពិតណាស់ ប្រាជ្ញទាំងឡាយបានពោលទុកថា ជីវិតនេះខ្លីណាស់ , តួនាទីរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃមានអ្វីខ្លះទៅ? , អានិសង្សរបស់និច្ចសីល ឬហៅថាសីល ៥ មានអ្វីខ្លះទៅ? , លោកវជ្ជកថា , សំណាកស្លាកស្នាមព្រះពុទ្ធបដិមារបស់លាវដែលនៅសេសសល់បន្ទាប់ពីទីក្រុងវៀងច័ន្ទន៍ត្រូវបានដុតបំផ្លាញចោល , ជីវិតត្រូវសិក្សា បញ្ញាត្រូវអប់រំ , "ពលធម៌" មានន័យយ៉ាងម៉េចទៅ ? , ទោសនៃការសេពគ្រឿងស្រវឹងដែលកើតក្នុងជីវិតអ្នកប្រព្រឹត្ត , រើសយកអាជីពណា ត្រូវក្លាហានក្នុងអាជីពនោះ
0 comments: