เพื่อนไม่จริง

เพื่อนไม่จริง

อสหาโย  สมตฺโตปิ,    เตชสี  กึ  กริสฺสติ;
นิวาตสณฺฐิโต  อคฺคิ,   สยเมวูปสมฺมติ.

คนไม่ใช่เพื่อนกัน ถึงจะเก่ง   มีอำนาจ จักไปทำอะไรให้ได้  

เปรียบดั่งไฟที่ก่อไว้ในที่อับลม  ย่อมจะดับไปเองนั่นเทียว.

(ธรรมนีติ นิสสยกถา ๙๔, มหารหนีติ ๒๒๗)

ศัพท์น่ารู้ :

อสหาโย (ไม่ใช่สหาย​, ไม่ใช่เพื่อน) น+สหาย > อสหาย+สิ

สมตฺโตปิ ตัดบทเป็น สมตฺโต+อปิ (แม้จบ, แม้บริบูรณ์) สมตฺต+สิ = สมตฺโต (ในที่นี้ขอแปลว่า ผู้มีความสามารถ), อปิ ศัพท์เป็นนิบาตบท

เตชสี (ผู้มีเดช, ผู้มีอำนาจ) เตชสี+สิ วิ. เตโช อสฺส อตฺถี, ตสฺมึ วา วิชฺชตีติ เตชสี, เตชสฺสี (เขา ชื่อว่า เตชสี เพราะอรรถว่า เขามีอำนาจ, หรือว่า ในตัวเขามีอำนาจ) เตช+สี ปัจจัย ตทัสสัตถิตัทธิต ลง สี ปัจจัย หลัง ตป ศัพท์เป็นต้น § ตปาทิโต สี. (รู ๓๙๙)

กึ (อะไร,​ ประโยชน์อะไร, หรือ) กึ+อํ สัพพนาม

กริสฺสติ (จักกระทำ, จักสร้าง) √กร+โอ+อิ+สฺสติ ตนาทิ. กัตตุ. หรือ √กร+อิ+สฺสติ ภูวาทิ. กัตตุ.

นิวาตสณฺฐิโต (ตั้งอยู่ในที่มีลมออกแล้ว, -ที่ปราศจากลม, -ที่ไม่มีลม) นิวาต (ไม่มีลม) + สณฺฐิต (ตั้งไว้แล้ว, ดำรง, ยืนแล้ว) > นิวาตสณฺฐิต+สิ

อคฺคิ (ไฟ, อัคคี) อคฺคิ+สิ

สยเมวูปสมฺมติ ตัดบทเป็น สยํ+เอว+อุปสมฺมติ, สยํ (เอง, ด้วยตนเอง), เอว (นั่นเทียว,​ เท่านั้น) นิบาตบท. ส่วน อุปสมฺมติ (ย่อมเข้าไปสงบ, ย่อมดับ) อุป+√สมุ+ย+ติ ทิวาทิ. กัตตุ.

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

ผู้ที่มิใช่เพื่อน แม้เป็นผู้สามารถมีอำนาจจักทำอะไร  ให้ได้ เสมือนไฟที่ก่อไว้ในที่อับลม ก็จะต้องดับไปเอง.

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...

ผู้ที่ไม่ใช่เพื่อน ถึงจะมีความสามารถสักเท่าไร  ก็ทำอะไรให้ไม่ได้ เหมือนไฟที่ก่อในที่อับลม  ก็ต้องดับไปเองฉะนั้น.

Credit: Palipage: Guide to Language - Pali

อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👉 ศิลปินเดี่ยวดังยาก , นายที่ไม่น่าคบ , เพื่อนที่ไม่น่าคบ , หลักการบูชา , คนที่ไม่ควรคบ , พึงอาศัยคนดี , เพื่อนไม่จริง , ไม้มีผล คนมีบุญ

1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ  , 3. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้ , 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ , 6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ , 8. นิสสยกถา - แถลงนิสัย

Wat Tham Krabok is a beautiful Buddhist temple in the Phra Phutthabat District of Saraburi Province, Thailand.

"พระหินลาวา" วัดถ้ำกระบอก ตำบลขุนโขลน อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี เป็นพระพุทธรูปที่สร้างด้วยหิน แล้วนำมาหล่อด้วยความร้อนสูง จนละลายกลายเป็นลาวา และขึ้นรูปเป็นพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่กลางเทือกเขา มีพระอิริยาบถต่างๆ มากมายหลายองค์ให้กราบสักการะ

ภาพ : นักรบตะวันออก

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share