อะไรที่ทำให้จิตเศร้าหมอง?
[สมัยหนึ่ง พระพุทธเจ้าได้กล่าวกับเหล่าภิกษุว่า]
พ: สิ่งที่ทำให้ทองเศร้าหมอง ไม่ผ่องใส แตกสลายง่าย ใช้งานไม่ได้ จะทำเป็นเครื่องประดับก็ไม่ได้ มี 5 อย่าง คือ เหล็ก โลหะ ดีบุก ตะกั่ว และเงิน ฉันใดฉันนั้น
สิ่งที่ทำให้จิตเศร้าหมอง (อุปกิเลส) ไม่ผ่องใส เสียเร็วไม่ตั้งมั่น ใช้งานเพื่อให้หมดสิ้นกิเลสไม่ได้ มี 5 อย่าง คือ
ความเพลิดเพลินพอใจในรูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส (กามฉันทะ)
ความคิดแค้นปองร้าย ผูกใจเจ็บ (พยาบาท)
ความห่อเหี่ยว เศร้าซึม ง่วงนอน (ถีนมิทธะ)
ความคิดที่ซัดส่าย ฟุ้งซ่าน ไม่สงบนิ่ง (อุทธัจจกุกกุจจะ)
ความลังเล เคลือบแคลง สงสัยในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ (วิจิกิจฉา)
หากจิตพ้นไปจากเหตุทั้ง 5 เหล่านี้ ย่อมผ่องใส ตั้งมั่น ใช้งานเพื่อให้เห็นแจ้งด้วยปัญญาสู่ความสิ้นกิเลสได้
ภิกษุสามารถแสดงฤทธิ์ แยกร่าง หายตัวได้ , ฟังเสียงทิพย์ทั้งใกล้ไกลที่มนุษย์ไม่ได้ยินได้ , อ่านสภาวะจิตผู้อื่นได้ , ระลึกชาติได้ , มองเห็นการเกิดตายของสัตว์ที่ทำดีทำชั่วทั้งหลายได้ , เกิดปัญญาที่ทำให้รู้แจ้ง สิ้นกิเลสทั้งหลายได้
___________________
ที่มา: เรียบเรียงจากพระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย เล่มที่ 36 (พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต ภาค 3 ปัญจังคิกวรรค อุปกิเลสสูตร ข้อ 23), 2559, น.33-36
Credit: พระพุทธเจ้าพูดอะไร
ธรรมวินัยของพระสัมมาสัมพุทธะเปิดเผยจึงจะรุ่งเรือง , ภาพวาดพุทธประวัติเรียงลำดับเหตุการณ์ , เรื่องราวของการสังคายนา ครั้งแรก (ตอนจบ) , เรื่องราวของการสังคายนา ครั้งแรก (ตอน 3), เรื่องราวของการสังคายนา ครั้งแรก (ตอน 2), เรื่องราวของการสังคายนา ครั้งแรก (ตอน 1), พระเจ้าอโศกมหาราช ทรงร่วมปฏิรูปพระศาสนา จั บ สึ ก พระอลัชชี , กำเนิดหมอชีวกโกมารภัจจ์ (ตอนที่ 1), (ตอนที่ 2), (ตอนที่ 3), (ตอนที่ 4), หมอรักษาพระพุทธเจ้า, ไม่ฉันเนื้อใน 3 กรณี, เหตุการณ์ที่ไม่มีวันลืม, พระพุทธเจ้ารับการรักษาและรับจีวรจากหมอชีวกโกมารภัจจ์, ตถาคตเลิกให้พรแล้ว, คุณ 5 ข้อของการนอนแบบมีสติรู้ตัว, แก้ปัญหาภิกษุโกสัมพีทะเลาะกัน (ตอนที่ 1), (ตอนที่ 2), (ตอนที่ 3), (ตอนที่ 4), (ตอนที่ 5), (ตอนจบ), "คว่ำบาตร" มีที่มาอย่างไร, เรื่องไม้ชำระฟัน , ดูแลภิกษุอาพาธ , วันมาฆบูชา , โอวาทปาฏิโมกข์ - Ovādapātimokkha
0 comments: