กุศลธรรมนำสุข

กุศลธรรมนำสุข

เตเนว  มุนินา  วุตฺตํ,   ธมฺมา  เย  เกจิ  โลกิยา;

ตถา  โลกุตฺตรา  เจว,   ธมฺมา  นิพฺพานคามิโน.

เพราะเหตุนั้นแล พระพุทธเจ้าจึงตรัสว่า กุศลธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่ง ทั้งโลกียธรรมและ

โลกกุตตรธรรมก็ตาม กุศลธรรมเหล่านั้น ย่อมเป็นทางดำเนินไปสู่นิพพานเหมือนกัน.

(ธรรมนีติ มิตตกถา ๑๐๗, มหารหนีติ ๑๖๐)

ศัพท์น่ารู้ :

เตเนว  ตัดบทเป็น เตน+เอว (เพราะเหตุนั้นนั่นเทียว)

มุนินา  (พระมุนี,​ พระพุทธเจ้า) มุนิ+นา

วุตฺตํ  (กล่าวแล้ว, ถูกกล่าวแล้ว) √วจ+ต > วุตฺต+สิ (กัมมวาจก ใส่คำว่า วจนํ มาเป็นประธานในประโยค)

ธมฺมา  (ธรรม ท.) ธมฺม+โย

เย  เกจิ  (เหล่าใดเหล่าหนึ่ง,​ ทั้งปวง) ย+โย > เย, กึ+โย > เก +จิ = เย เกจิ สัพพนาม

โลกิยา  (ที่เป็นโลกีย์, ธรรมแบบชาวโลก) โลกิย+โย

ตถา  (เหมือนกัน, เหมือนอย่างนั้น) เป็นนิบาต, (ข้อควรทราบ เดิมในคาถา เป็น ตตา โลกุตฺตรา เจว, ได้แก้เป็น ตถา โลกุตฺตรา เจว, ให้ตรงตามคัมภีร์มหารหนีติ ซึ่งถือว่าเป็นสำนวนที่ถูกต้องกว่า.)

โลกุตฺตรา  (ทีเป็นโลกุตตระ, ธรรมที่พ้นไปจากโลกียะ) โลก+อุตฺตร > โลกุตฺตร+โย

เจว  (ด้วยนั่นเทียว) นิบาต

ธมฺมา  (ธรรมทั้งหลาย) ธมฺม+โย

นิพฺพานคามิโน  (เป็นเหตุให้ถึงพระนิพพนาน, ปฏิปทาให้บรรลุพระนิพพาน) นิพฺพาน+คามี > นิพฺพานคามี+โย

ส่วนในคัมภีร์มหารหนีติ คาถา ๑๖๐ มีข้อความที่คล้ายกัน ดังนี้.

เตเนว  มุนินา  วุตฺตํ,  เยเกจิ  โลกิยา  ธมฺมา;
ตถา  นิพฺพานคามีโน, สนฺติ  โลกุตฺตรา  ธมฺมาฯ

เพราะเหตุนั้น พระมุนีเจ้าจึงตรัสว่า ธรรมเหล่าใดเหล่าหนึ่งทั้งที่เป็นโลกิยะ และโลกุตตรธรรม ธรรมเหล่านั้น  ย่อมนำไปสู่นิพพานเหมือนกัน.

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

เพราะเหตุนั้น พระมุนีจึงว่า ธรรมเหล่าใดก็ตาม  อันเป็นโลกีย์ แลที่เป็นโลกุตฺตระอันจะถึงนิพพาน  ก็เหมือนกัน.

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...

เพราะฉะนั้น พระมุนีจึงกล่าวว่า  ธรรมเหล่าใดทั้งที่เป็นโลกิยะและ  โลกุตตรธรรมเหล่านั้นทั้งหมด จะนำให้ถึงนิพพาน.

____

Credit: Palipage: Guide to Language - Pali

อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👉 ยอดคน , มิตรแท้ , เพื่อนแท้ , เพื่อนหายาก , พูดมากเจ็บคอ , วิธีครองใจคน , มิตรภาพจืดจาง , มิตรภาพมั่นคง , ตัดไฟแต่ต้นลม , เพื่อนคู่คิด , เพื่อนดีดุจอ้อยหวาน , กุศลธรรมนำสุข , กัลยาณมิตร , ยอดกัลยาณมิตร , คนอื่นที่ดุจญาติ , คนไม่น่าคบ

1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ  , 3. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้ , 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ , 6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ , 8. นิสสยกถา - แถลงนิสัย , ๙. มิตตกถา - แถลงมิตร 

"วัดพระธาตุผาซ่อนแก้ว" จ.เพชรบูรณ์

วัดที่งดงามแห่งเขาค้อ รายล้อมด้วยทิวเขาและสายหมอก ภายในวัดตกแต่งด้วยถ้วยกระเบื้อง หินสีต่างๆ รวมถึงองค์พระพุทธรูปสีขาวซ้อนกัน 5 องค์ หรือ พระพุทธเจ้า 5 พระองค์ มองเห็นโดดเด่นแต่ไกล

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share