อาหารบำรุงทั้งชีวิตและจิตใจ
พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ในโภชนทานสูตรว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทายกผู้ให้โภชนะเป็นทาน ชื่อว่าให้ฐานะ ๕ อย่างแก่ปฏิคาหก ฐานะ ๕ อย่างเป็นไฉน คือ
๑.ให้อายุ ๒.ให้วรรณะ ๓.ให้สุข ๔.ให้กำลัง ๕.ให้ปฏิภาณ
ครั้นให้อายุแล้ว ย่อมเป็นผู้มีส่วนแห่งอายุทั้งที่เป็นทิพย์ทั้งที่เป็นมนุษย์ ครั้นให้วรรณะแล้ว ย่อมเป็นผู้มีส่วนแห่งวรรณะทั้งที่เป็นทิพย์ทั้งที่เป็นมนุษย์ ครั้นให้สุขแล้ว ย่อมเป็นผู้มีส่วนแห่งสุขทั้งที่เป็นทิพย์ทั้งที่เป็นมนุษย์ ครั้นให้กำลังแล้ว ย่อมเป็นผู้มีส่วนแห่งกำลังทั้งที่เป็นทิพย์ทั้งที่เป็นมนุษย์ ครั้นให้ปฏิภาณแล้ว ย่อมเป็นผู้มีส่วนแห่งปฏิภาณทั้งที่เป็นทิพย์ทั้งที่เป็นมนุษย์
ดูกรภิกษุทั้งหลาย ทายกผู้ให้โภชนะเป็นทานชื่อว่าให้ฐานะ ๕ อย่างนี้แล” ดังนี้ ฯ
พระพุทธองค์ตรัสพระคาถาประพันธ์ไว้อีกว่า
“ปราชญ์ผู้มีปัญญา ให้อายุย่อมได้อายุ ให้กำลังย่อมได้กำลัง ให้วรรณะย่อมได้วรรณะ ให้ปฏิภาณย่อมได้ปฏิภาณ ให้สุขย่อมได้สุข ครั้นให้อายุ กำลัง วรรณะ สุข และปฏิภาณแล้ว จะเกิดในที่ใดๆ ย่อมเป็นผู้มีอายุยืน มียศ” ดังนี้ ฯ
ส่วนในอรรถกถาท่านอธิบายไว้ว่า
๑.ในบทว่า “ให้อายุ” หมายถึง ย่อมให้อายุคือชีวิต
๒.ในบทว่า “ให้วรรณะ” หมายถึง ย่อมให้ผิวพรรณแห่งร่างกาย
๓.ในบทว่า “ให้สุข” หมายถึง ย่อมให้สุขทางกายและทางใจ
๔.ในบทว่า “ให้กำลัง” หมายถึง ย่อมให้เรี่ยวแรงแห่งร่างกาย
๕.ในบทว่า “ให้ปฏิภาณ” หมายถึง ย่อมให้ความฉลาดในการผูกปัญหาและแก้ปัญหา
สาระธรรมอนุโมทนาในข้าวน้ำของคณะท่านเจ้าภาพจากโภชนทานสูตร
พระมหาวัชระ เชยรัมย์ (ติกฺขญาโณ) วัดสามพระยา กรุงเทพฯ
11/3/65
0 comments: