ว่าเขาเป็นเสียเอง

ว่าเขาเป็นเสียเอง

อิโตหาสตรํ  โลเก,    กิญฺจิ  ตสฺส  น  วิชฺชติ;
ทุชฺชโนติ  จ  ยํ  อาห,   สุชนํ  ทุชฺชโน  สยํ.

ในโลกนี้ ไม่มีอะไรที่น่าขบขัน  ยิ่งไปกว่าเรื่องต่อไปนี้อีกแล้ว
คือ คนพาลเรียกคนดีว่าคนชั่ว  ที่แท้ ตัวนั่นแหละเป็นคนชั่วเสียเอง.

(ธรรมนีติ ทุชชนกถา ๑๒๒, มหารหนีติ ๑๒๗)

ศัพท์น่ารู้ :

อิโต (แต่นี้, ตามที่กล่าวมาแล้วนั้น) อิม+โต ปัจจัยลงหลังสัพพนาม เรียกว่า วิภัตติปปัจจยวิธาน วิธีแห่งปัจจัยที่กล่าวอรรถวิภัตติ.

หาสตรํ (น่าหัวเราะกว่า, น่าขำกว่า) หาส+ตร ปัจจัยในวิเสสตัดธิต > หาสตร+สิ

โลเก (ในโลก) โลก+สฺมึ

กิญฺจิ (สิ่งไร, บางสิ่ง, บางอย่าง) กึ+จิ > กิญฺจิ สัพพนาม

ตสฺส (...นั้น,​ ของคนพาลนั้น) ต+ส สัพพนาม

น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ

วิชฺชติ (มีอยู่) √วิท+ย+ติ ทิวาทิคณะ กัตตุวาจก

ทุชฺชโนติ ตัดบทเป็น ทุชฺชโน+อิติ (ว่าทุรชน, ว่าคนไม่ดี) ทุ+ชน > ทุชฺชน+สิ

จ (ก็, ด้วย, และ) นิบาต

ยํ (..ใด) ย+อํ สัพพนาม

อาห (กล่าว) √พฺรู+อ+ติ หรือ √พฺรู+อ+เอยฺย ภูวาทิคณะ กัตตุวาจก (ดูวิธีสำเร็จรูปในปทรูปสิทธิ สูตร ๕๐๒)

สุชนํ (คนดี, สุชน) สุ+ชน > สุชน+อํ

ทุชฺชโน (คนชั่ว, ทุรชน)

สยํ (เอง, ตัวเอง) สย+อํ

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

สำหรับพวกพาล ไม่มีอะไรในโลกที่จะชอบใจไป  

กว่าความบัดซบเหล่านี้ ยังกลับลงเอาคนดีว่า

เป็นคนชั่ว (เซ่อเซอะโง่เง่า) แต่ที่แท้เขาเอง คือ คนชั่ว.

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...

ไม่มีอะไรในโลก จะชอบใจคนพาลยิ่งกว่าความบัดซบ

แถมยังเห็นคนดีเป็นคนชั่วอีกด้วย

แต่ที่แท้ตัวคนพาลเองนั่นแหละคือคนชั่ว.

_______

Credit: Palipage: Guide to Language - Pali

อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👉 เห็นผิดเป็นพาล , คนพาลสำคัญผิด , ลบรอยบาป , ลักษณะคนโง่ , ลักษณะคนเลว , ใจคนชั่ว ,  หม้อน้ำพร่อง , ขัดสีถ่าน , บัณฑิตตกต่ำ , คุณของคนพาล

1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ  , 3. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้ , 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ , 6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ , 8. นิสสยกถา - แถลงนิสัย , ๙. มิตตกถา - แถลงมิตร  

"วัดเขาพลอง" จ.ชัยนาท

หรือ วัดปฐมเทศนาอรัญวาสี อ.เมือง ประดิษฐาน "พระพุทธอริยธัมโม" พระพุทธรูปปางมารวิชัยองค์ใหญ่ ศิลปะสุโขทัยงดงาม สามารถเดินขึ้นบันไดนาคไปสักการะ หรือขับรถยนต์ขึ้นไปชมวิวบนยอดเขาได้

• Tweet
• Share
• Share
• Share
• Share