ปากเป็นเอก
อิจฺฉิตพฺเพสุ กมฺเมสุ, วาจาย กุสลํ มูลํ;
วาจาย กุสเล นฏฺเฐ, อิจฺฉิตพฺพํ น สิชฺฌติ.
ความฉลาดในการเจรจาเป็นเบื้องต้น (แห่งความสำเร็จ)ในการงานที่ปรารถนา เมื่อไม่มีความฉลาดในการเจรจา สิ่งที่ปรารถนา ย่อมไม่สำเร็จ.
(ธรรมนีติ กถากถา ๗๓ )
ศัพท์น่ารู้ :
อิจฺฉิตพฺเพสุ (ที่ควรถูกปรารถนา, ที่พึงถูกต้องการ) √อิสุ+อิ+ตพฺพ > อิจฺฉิตพฺพ+สุ แปลงที่สุด อิสุ ธาตุเป็น จฺฉ ได้บ้าง § อิสุยมูนมนฺโต จฺโฉ วา. (รู ๔๗๖)
กมฺเมสุ (ในกรรม, การงาน, กิจการ ท.) กมฺม+สุ
วาจาย (ในวาจา, คำพูด) วาจา+ส หรือ วาจา+สฺมึ ก็ได้ หลัง อาการันต์ในอิตถีลิงค์ แปลง ส เป็น อาย § ฆโต นาทีนํ. (รู ๑๗๙)
กุสลํ (ความฉลาด, กุศล) กุสล+สิ
มูลํ (มูล, ราก, ฐาน) มูล+สิ
วาจาย (วาจา, คำพูด)
กุสเล (เมื่อกุศล, ความฉลาด) กุสล+สฺมึ
นฏฺเฐ (ฉิบหาย, พินาศ, ไม่มีแล้ว) นส+ต > นฏฺฐ+สฺมึ
อิจฺฉิตพฺพํ (ที่ถูกปรารถนา, ที่ถูกต้องการ) √อิส+อิ+ตพฺพ > อิจฺฉิตพฺพ+สิ
น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ
สิชฺฌติ (สำเร็จ, สมหวัง) √สิธ+ย+ติ ทิวาทิ. กัตตุ.
อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้
ความฉลาดแห่งวาจา เป็นมูลรากในกิจการที่ตนปรารถนา
เมื่อความฉลาดสำหรับพูดไม่มีแล้ว ที่ปรารถนาไว้ก็ย่อมไม่สำเร็จ.
อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้...
ความฉลาดพูด เป็นมูลฐานในกิจการที่ตนปรารถนา
เมื่อไม่ฉลาดพูดสิ่งที่ปรารถนาไว้ก็ไม่สำเร็จ.
Credit: Palipage: Guide to Language - Pali
5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ 👇
74. ปากเป็นนาย , 73. ปากเป็นเอก , 72. หลักการพูด , 71. อย่าพูดมาก , 70. คำสุภาษิต , 69. เพื่อนมากเพื่อนน้อย , 68. เย็นกว่านั้นอีก , 67. พึงชนะด้วยความอ่อนโยน , 66. วาจาของคนดี , 65. ดุจน้ำมันราชสีห์ , 64. คำสุภาษิตมีองค์ ๔
อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👇
1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ , 3. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้, 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ , 6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ
วัดมณีวงศ์ จังหวัดนครนายก
วัดมณีวงศ์ ตั้งอยู่ในอำเภอเมือง จังหวัดนครนายก เป็นวัดเก่าแก่ของจังหวัดนครนายก โดดเด่นด้วยความมีชื่อเสียงของถ้ำพญานาค ซึ่งภายในถ้ำมีความงดงามตระการตา สุดอลังการมาก
0 comments: