วันอาทิตย์ที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565

ทรัพย์ช่วยได้

ทรัพย์ช่วยได้

น  รูปํ  น  จ  ปญฺญาณํ,   น  จ  กุลญฺจ  สมฺภโว;
กาลวิปฺปตฺติสมฺปตฺเต,     ธนเมว  วิเสสกํ.

รูปหรือความมีหน้ามีตาก็ช่วยไม่ได้  ตระกูลหรือชาติกำเนิดก็ช่วยไม่ได้  เมื่อถึงกาลวิบัติขึ้นมา  ทรัพย์เท่านั้น วิเศษที่สุด.  (ธรรมนีติ ธนกถา ๗๗ โลกนีติ ๑๖๗)

ศัพท์น่ารู้ :

น (ไม่, หามิได้) นิบาตบอกปฏิเสธ

รูปํ (รูป, ร่างกาย) รูป+สิ

ปญฺญาณํ (ความรู้ทั่ว, ความปรากฏ, เครื่องปรากฏ) ปญฺญาณ+สิ

กุลญฺจ ตัดบทเป็น กุลํ+จ (และตระกูล) กุล+สิ

สมฺภโว (ความเกิด, ความเจริญ, น้ำกามของผู้ชาย) สมฺภว+สิ

กาลวิปฺปตฺติสมฺปตฺเต (ในกาลวิบัติถึงพร้อมแล้ว, เวลาถึงกาลวิบัติ, เมื่อถึงยามวิบัติแล้ว) กาล+วิปตฺติ+สมฺปตฺต > กาลวิปตฺติสมฺปตฺต+สฺมึ

ธนเมว ตัดบทเป็น ธนํ+เอว (ทรัพย์นั่นเทียว, ทรัพย์เท่านั้น) ธน+สิ, เอว เป็นนิบาต

วิเสสกํ (เป็นสิ่งที่พิเศษ) วิเสสก+สิ

คาถานี้ในโลกนีติ คาถาที่ ๑๖๗ มีข้อความคล้ายกันกันดังนี้

นีจํ  กุลํ  นิปญฺญํ  วา,   นิรูปํ  นิพลํ  สมํ;

อิมํ  กาลํ  ฉุตฺตกาลํ,  ธนเมว  วิเสสกํ.

จะมีสกุลต่ำ หรือไร้ปัญญา  รูปไม่งาม หรือไร้อำนาจ ก็เหมือนกัน  เพราะยุคสมัยมันเสื่อมแล้ว  ทรัพย์เท่านั้น เป็นสิ่งวิเศษสุด

อีกสำนวนหนึ่งจาก โลกนีติไตรพากย์ ของ เสฐียรโกเศศ-นาคประทีป ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

รูปก็ช่วยไม่ได้ ความสง่าผ่าเผยก็ช่วยไม่ได้  สกุลก็ช่วยไม่ได้ เมื่อถึงยามวิบัติแล้ว ทรัพย์  อย่างเดียวเป็นของวิเศษแท้.

อีกสำนวนหนึ่ง จากราชนีติ ธรรมนีติ โดย นายทอง หงศ์ลดารมภ์ (มหากิม) ท่านแปลไว้น่าฟัง ดังนี้

ถึงยามวิบัติ รูปก็ช่วยไม่ได้  ความสง่ามีหน้ามีตาก็ช่วยไม่ได้   คนมีทรัพย์เท่านั้นมีสง่า  ทรัพย์เป็นสหายในโลก.

Credit: Palipage: Guide to Language - Pali

6. ธนกถา นิฏฺฐิตา  :  จบแถลงทรัพย์ 👉 75. อริยทรัพย์ ๗ อย่าง ,  76. เหล่าชนผู้มีทรัพย์ , 77. ทรัพย์ช่วยได้ 78. ทรัพย์เพื่อนแท้ , 79. ทรัพย์มีเพื่อนก็มา , 80. บุญกรรมต้องทำเอง

อ่านบทความเกี่ยวข้องเพิ่มเติม👇

1. อาจริยกถา แถลงอาจารย์ , 2. สิปปกถา - แถลงศิลปะ  , 3. ปัญญากถา - แถลงปัญญา , 4. สุตกถา - แถลงความรู้ , 5. กถากถา - แถลงถ้อยคำ ,  6. ธนกถา - แถลงทรัพย์ , 7. เทสกถา - แถลงประเทศ

Wat Wirachot Thammaram is a beautiful Buddhist temple in Khlong Luang Phaeng SubDistrict,  Mueang Chachoengsao District, Chachoengsao Province, Thailand.

วัดวีระโชติธรรมาราม ตำบลคลองหลวงแพ่ง อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา,  บรรยากาศรอบๆ วัดร่มรื่น เงียบสงบ แวดล้อมด้วยทุ่งนา ภายในวัดมีองค์หลวงพ่อโสธรขนาดใหญ่ วิหารแก้วพระราชพรหมยาน






Previous Post
Next Post

0 comments: